یک فرمول ساده برای پیش بینی قد کودک
معاون مرکز تحقیقات غدد دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اهمیت ژنتیک در رشد قد افراد خاطرنشان کرد:
اختلالات عاطفی و عدم برخورداری از مهر و محبت مادری می تواند در کوتاهی قد دخالت داشته باشد. دیده شده کودکانی که در پرورشگاه بزرگ می شوند احتمال اینکه قد کوتاهی پیدا کنند نسبت به بقیه افراد جامعه بیشتر است.
رشد قدی کودک از دوران جنینی شروع می شود و در دوران نوزادی تا زمان بلوغ این رشد ادامه پیدا می کند و بعد از بلوغ با بسته شدن صفحه رشد، رشد قدی قطع می شود.
معمولا قد افراد به طور متوسط به هنگام تولد 50 سانتی متر است و بعد از تولد در 2 سال اول زندگی حدود 35 سانتی متر به طول قد اضافه می شود و بعد از آن تا زمان بلوغ سالی 6 سانتی متر به طول قد اضافه می شود.
در زمان بلوغ مجددا افزایش سرعت رشد قد را داریم و بعد از آن صفحه رشد بسته می شود به عبارت دیگر در زمان بلوغ در پسرها حدود 30 تا 35 سانتی متر و در دخترها حدود 20 تا 25 سانتی متر به طول قد اضافه می شود و عمدتا در مراحل اولیه بلوغ در دخترها به طول قد اضافه می شود و بعد از شروع عادت ماهیانه رشد قدی آنها به سرعت کاهش پیدا می کند و قطع می شود اما پسرها در مراحل پایانی بلوغ حداکثر رشد قد را دارند و بعد از آن صفحه رشد بسته می شود.
بنابراین به طور متوسط به دلیل اینکه دخترها زودتر به بلوغ می رسند در سن 15 تا 17 سالگی صفحه رشد قد آنها بسته می شود اما در پسرها 16 تا 18 سالگی صفحه رشد آنها بسته می شود به همین دلیل بسیاری از تبلیغاتی که داروهای افزایش رشد قد در هر سن و به صورت تضمینی را تبلیغ می کنند فقط قصد کلاهبرداری و سودجویی از مردم را دارند.
عمده رشد قد افراد به ژنتیک آنها بستگی دارد یعنی در صورتی که قد پدر و مادر کوتاه باشد احتمال اینکه بچه قدکوتاه باشد بسیار زیاد است و اگر پدر و مادر قد بلندی داشته باشند به احتمال زیاد بچه قد مناسبی پیدا می کند.
می توانیم طبق فرمولی ساده پیش بینی کنیم قد نهایی کودک چه اندازه می شود به این صورت که قد پدر به اضافه قد مادر تقسیم بر 2 به اضافه عدد 6.5 به طور متوسط قد یک پسر است و منهای عدد 6.5 می توانیم بگوییم به طور متوسط قد یک دختر است.
عوامل دیگری مثل سوء تغذیه نیز در کوتاهی قد دخالت دارند همچنین اختلالات عاطفی و عدم برخورداری از مهر و محبت مادری می تواند در کوتاهی قد دخالت داشته باشد. دیده شده کودکانی که در پرورشگاه بزرگ می شوند احتمال اینکه قد کوتاهی پیدا کنند نسبت به بقیه افراد جامعه بیشتر است.
از دیگر عوامل موثر در کوتاهی قد می توان به مسئله هورمونی اشاره کرد برخی از بیماری ها مثل کم کاری تیروئید و یا افزایش عملکرد غده فوق کلیه می توانند باعث کوتاهی قد شوند و کمبود هورمون رشد هم یکی از علل کوتاهی قد در جوامع است.
عمدتا اگر مادر در دوران حاملگی در معرض مواد شیمیایی باشد باعث می شود وزن نوزاد به هنگام تولد کمتر از حالت طبیعی باشد و ممکن است قد نوزاد هم کوتاه باشد و می توان گفت کوتاه بودن قد و کمبود وزن در دوره کودکی می تواند از علل کوتاهی قد در بزرگسالی باشد.