همیشه و هر جا شنیده ایم که آغوش مادر برای نوزاد آرامش بخش است و به سلامت جسم و روان او کمک می کند این بار می خواهیم به نقش درمانی آ ن اشاره کنیم.
مراقبت مادرانه آغوشی نوعی مراقبت از نوزادان نارس است که در آن نوزاد در تماس پوستی طولانی با مادر قرار می گیرد. این روش قابل استفاده ، آسان و موثر برای ارتقای سلامتی و بهداشت نوزادان نارس می باشد و همچنین کمک می کند تا نوزاد مورد نظر به سطح نوزادان رسیده برسد. سازمان بهداشت جهانی این روش را به عنوان یک روش مراقبت نوزاد نارس، در سراسر جهان تایید نموده و آن را قابل اجرا بیان کرده است و همچنین اعلام نموده است که از این روش می توان برای نوزادان رسیده هم سود جست. این روش شامل قسمتهای زیر می باشد:
* تماس پوست نوزاد با پوست مادر
* تغذیه انحصاری با شیر مادر
* حمایت از ارتباط عاطفی نوزاد و مادر
روش قرار دادن نوزاد در وضعیت مراقبت مادرانه آغوشی
نوزاد را در وسط سینه مادر و در حالت عمودی به صورت سینه به سینه قرار دهید و او را با یک بند محکم ببندید. سر را به یک طرف برگردانید و گردن را در وضعیت کمی کشیده به عقب نگه دارید . قسمت فوقانی بند درست زیر گردن نوزاد است. این حالت موقعیت سر را برای باز نگه داشتن راه هوایی مناسب تر می کند و سبب تماس چشم به چشم بین مادر و نوزاد می شود و از خم شدن سر به جلو و خم شدن بیش از حد آن به عقب جلوگیری می کند . باید رانها خم شده و در یک حالت قورباغه ای قرار گیرد. بازوها نیز خم شده باشد . لباس نوزاد باید جلو باز باشد که تماس پوست جلوی تنه نوزاد با جلوی سینه مادر برقرار گردد . برای حفظ درجه حرارت سر نوزاد بایستی به وسیله کلاه پوشیده شود . در زایمان های چند قلویی پدر و یا دیگر افراد فامیل می توانند برای انجام این روش در کنار مادر قرار گیرند. تماس پوست به پوست در موقع تولد به مادر کمک می کند که بلافاصله با فرزندش ارتباط عاطفی برقرار کند و همچنین ترشح اکسی توسین باعث آرامش مادر و کمک به شروع تولید شیر مادر می شود.
ویژگی های اصلی این روش مراقبت عبارتنداز:
- تماس پوستی زود هنگام ، طولانی مدت و مداوم بین مادر و نوزاد
- تغذیه انحصاری با شیر مادر (بطور ایده آل)
- قابل اجرا بودن در بیمارستان و امکان ادامه آن در خانه
- امکان ترخیص زودتر نوزادان کم وزن و نارس
- حمایت و پیگیری مناسب مادرانه در خانه
- روشی موثر و مناسب برای کاهش و جلوگیری از استرس موجود در بخش های شلوغ نوزادان
فواید مراقبت مادرانه آغوشی برای مادر
تماس پوست به پوست در موقع تولد به مادر کمک می کند که بلافاصله با فرزندش ارتباط عاطفی برقرار کند و همچنین ترشح اکسی توسین باعث آرامش مادر و کمک به شروع تولید شیر مادر می شود. شیردهی باعث آزاد شدن هورمون هایی می شود که با انقباض رحم باعث بهبودی مادر در موقع زایمان می شود. مادر وکالت فرزندش را به عهده می گیرد و در مرکز تیم مراقبت کننده نوزادش قرار می گیرد. به مادر و نوزاد کمک می کند که در یک ریتم خواب و بیداری با یکدیگر قرار گیرند. بطوری که مادر خواب بیشتری می کند. در زایمان های زودرس مادر احساس گناه و هیجان می کند و مستعد افسردگی بعد از زایمان می باشد که روش مراقبت مادرانه آغوشی آن را کاهش می دهد.
کودک
گرفتن بچه در تماس با قفسه سینه اش به او کمک می کند که بتواند ادامه سن حاملگی فرزندش را کامل کند و امکان مراقبت بهتری به او بدهد. حمل بچه در مراقبت مادرانه آغوشی به این مفهوم است که مادر قادر است زودتر حرکت کند و هر چه سریعتر از بیمارستان ترخیص شود و به زندگی عادی خود برگردد. این روش به گونه ای می باشد که مادر در حالی که فرزندش را به سینه حمل می کند، دستهایش هم از آزادی کامل برخوردار می باشد ومی تواند به راحتی کارهای روزمره اش را انجام دهد.
فواید آن برای نوزاد
این پوشش باعث می شود که وضعیت راههای هوایی ثابت بماند و حمایت گردن بطور کامل انجام می شود. این پوشش برای نوزاد محیطی امن فراهم می آورد و تمام مزایای فیزیولوژی تماس پوست به پوست شامل حفظ درجه حرارت نوزاد، ضربان قلب، تنفس و متابولیسم خوب را دارد. تماس پوست به پوست استرس را در بچه نارس کاهش می دهد. در یک بچه آرام، غذا به خوبی هضم می شود و بچه سریعتر رشد می کند. پیوند اولیه بین مادر و نوزاد برقرار می گردد و بچه ثبات خلقی بهتری در دراز مدت پیدا می کند . این نوع مراقبت بچه را از اثرات مضر انکوباتور حفظ می کند. در زایمان های زودرس مادر احساس گناه و هیجان می کند و مستعد افسردگی بعد از زایمان می باشد که روش مراقبت مادرانه آغوشی آن را کاهش می دهد.
در روش مراقبت مادرانه آغوشی چه اتفاق هایی می افتد؟
- بیماری های شدید ، عفونت های بیمارستانی در بین نوزادان مراقبت مادرانه آغوشی کمتر است.
- وزن گیری روزانه نوزاد در این روش مراقبت بیشتر و کنترل حرارتی موثری فراهم می کند و خطر افت درجه حرارت در نوزاد کمتر است.
- تاثیر مبتنی بر تغذیه با شیر مادر دارد.
- فشار روحی مادران کمتر است و اعتماد به نفس مادران در مراقبت از فرزندشان افزایش می یابد.
- قطع تنفس و سیاه شدن که در نوزادان نارس به وفور دیده می شود با این روش کاهش می یابد.
علائم خطرناک
علایمی که لازم است با پزشک یا بیمارستان محل تولد نوزاد ، مشورت شود عبارتند از:
- تنفس مشکل، فرورفتگی قفسه سینه و ناله کردن
- تنفس خیلی سریع یا خیلی آهسته
- دوره های مکرر و طولانی قطع تنفس (توقف تنفس به مدت چند ثانیه یا بیشتر و یا کبودی لب ها و صورت نوزاد می تواند علامت یک بیماری خطرناک باشد)
- علیرغم گرم کردن مجدد، نوزاد احساس سردی می کند و دمای بدن او زیر حد معمول است.
مشکلاتی در امرتغذیه:
نوزاد زیاد برای غذا خوردن بیدار نمی شود ، غذا نمی خورد یا استفراغ می کند.