يكى از خصوصياتى كه در دوران كـودكـى بيشتـر به چشـم ميخـورد و از اهميت ويژهاى برخـوردار است، بازى كودك است. تا جايي که برخي از روان شناسان به دوران قبل از دبستان، دوره بازى نيز گفتهاند و عقيده دارنـد: بازى تفكر كـودك را شکل ميدهد.
او در اين موقعيت، كارى جز بازى نـدارد و ايـن امـر مـوجب ميشود پرنشاط و پـرانرژى شود و فكر و استعداد او شكـوفا شـود. كـودك در بازى به آرزوهايـش دست مييابـد. قـدرت استـدلال پيدا مىكنـد و نيروى تحليلـش تقـويت ميگردد.
همچنين اولين وسيله ارتباط با همسالان بازي با ساير کودکان است.البته تا قبل از دو سالگي بازي با همسالان زياد صورت نمي گيرد بلکه در دوران نوپايي بازي کودکان از واکنش هاي حسي- حرکتي مانند دويدن به اطراف و ..به سمت بازي هاي نمادين مثل تظاهر به ماشين سواري يا عوض کردن کهنه عروسک تغيير مي کند.
بعد از دو سالگي همسالان بخش مهمي از زندگي اجتماعي کودک را تشکيل مي دهند. کنش متقابل بين کودکان افزايش يافته و روابط بهتر مي شود و بسياري از کودکان آغازگر بازي مي شوند، همکاري مي کنند و نوبت رعايت مي کنند. به طور کلي بازي و اسباب بازي است که کودکان را به يکديگر نزديک کرده و زمينه اي براي شکل گيري و برقراري روابط اجتماعي از جمله دوستي را در آنها شکل مي دهد.
غرق در بازي
در اين ميان اسباب بازي در سرگرم کردن و بازي کودکان نقش بسيار مهم و محوري را ايفا مي کند. بچه ها عاشق اسباب بازي ها هستند. در نزد کودکان هيچ چيز هيجان انگيز تر از باز کردن يک بسته کادو پيچ شده اسباب بازي نيست. از دگر سو در نزد والدين در اين لحظه هيچ چيز ارزشمند تر از مشاهده خنده شادماني کودک شان نخواهد بود. همين شادي کودکان، والدين را بر آن مي دارد که طيف وسيعي از ابزارهاي بازي را براي آنها تهيه کنند بطوري که شايد اتاق کودک شما مملو از اسباب بازي هايي باشد که خيلي مناسب او نباشد لذا انتخاب اسباببازي مناسب موضوعي است كه بايد مورد توجه خانوادهها قرار گيرد زيرا هيچ چيز براي كودك جاي اسباب بازي را نميگيرد. بنابراين بهتر است که در انتخاب نوع اسباب بازي براي کودکتان اين نکات را مورد توجه قرار دهيد:
توجه به سن کودکان
اولين مساله اي که در انتخاب اسباب بازي هاي کودک بايد در نظر گرفته شود، سن آنهاست. اين مساله بسيار مهم است به خصوص براي کودکان زير سه سال که هميشه عادات دارند وسايل بازي خود را وارد دهان کرده و يا بجوند لذا به همين علت بسياري از اسباب بازيها که از تکه ها و يا قسمتهاي کوچک تشکيل شده اند داراي " برچسب خطر" بوده تا نشان دهد که اين وسيله بازي مناسب سنين زير سه سال نيست.
درست است که جنبه سرگرم کنندگي اسباب بازي بسيار مهم است اما توجه داشته باشيد که ابزارهاي بازي که براي کودکتان استفاده مي کنيد حتما داراي عناصر و مولفه هاي يادگيري باشد
در ضمن توجه به سن براي سنين بالاي سه سال و زير شش سال نيز بسيار مهم است. بسياري از ابزارهاي بازي ممکن است که براي اين گروه سني مناسب نباشد چرا که ممکن است کودک ما به بلوغ فکري مناسب براي استفاده از آن ابزار بازي نرسيده باشد و يا از طرف ديگر ممکن است اين وسيله بازي خيلي پايين تر از سطح سني کودک بوده و لذا وي از آن وسيله بازي به اندازه کافي لذت نبرده و برايش سرگرم کننده نباشد. تحقيقات نشان داده تناسب نوع اسباب بازيها با سن رشد کودکان به مراتب مهمتر از تعداد و تنوع آنهاست. برخي از مطالعات نشان داده که بسياري از اسباب بازيها نه تنها مناسب سن و مراحل رشد کودک نيستند بلکه از لحاظ سر و صدا و تعدد قطعات مي توانند به سلامتي کودکان صدمه بزنند.
اسباب بازي تنها يک وسيله سرگرم کننده نيست
به مولفه هاي آموزشي و ياددهي آن وسيله بازي بسيار توجه کنيد. درست است که جنبه سرگرم کنندگي اسباب بازي بسيار مهم است اما توجه داشته باشيد که ابزارهاي بازي که براي کودکتان استفاده مي کنيد حتما داراي عناصر و مولفه هاي يادگيري باشد. البته گاهي برخي از ابزارهاي بازي تنها جنبه سرگرم کنندگي دارند و اين مساله اصلا بد نيست اما والدين عزيز بايد به اين مساله توجه داشته باشند که اگر قصد تهيه ابزار بازي را دارند که هم جنبه سرگرم کنندگي و هم جنبه يادگيري(علمي) داشته باشد بايد توجه ويژه اي به جنبه هاي خلاقيت آن وسيله داشته باشند. براي مثال پازل يکي
پازل
از ابزارهايي است که رگه هاي يادگيري و خلاقيت در آن بسيار نيرومند است و در حال حاضر براي سنين مختلفي طراحي شده است. اين وسيله بازي به بچه هاي کوچکتر در مورد حروف، اعداد، رنگها و شکلها آموزش مي دهد و براي بچه هاي بزرگتر باعث رشد و تکامل توانايي حافظه، رياضي، جغرافيا و ... مي شود. حتي پازلهايي که براي سنين نوجواني و جواني طراحي مي شود مهارتهاي تحليلي و حل مساله را در افراد تقويت مي کند.
توجه به توانايي هاي مالي خود
در انتخاب نوع اسباب بازي به توانايي هاي مالي خود توجه داشته باشيد. فراموش نکنيد که کودکان از همان ابتداي زندگي از نحوه رفتار شما، شکل خريد کردن تان و يا حتي نوع اسباب بازي هايي که براي آنها انتخاب مي کنيد الگو برداري مي کنند.
اگر همواره سعي کنيد از مايحتاج زندگي خود چشم پوشي کرده ، اسباب بازي هاي گران قيمت براي آنها تهيه کنيد، به طور غير مستقيم حس خودخواهي و انحصار طلبي را به آنها القا کرده ايد يعني به آنها آموخته ايد که تمام هزينه هاي اصلي زندگي را بايد به خاطر تامين خواسته ها و اسباب بازي هاي مورد علاقه تو ناديده گرفت. به اين ترتيب چنين کودکاني با ورود به مرحله نوجواني و حتي جواني تصور مي کنند که همواره اين نحوه رفتار بايد ادامه پيدا کرده و هر آنچه را که مي خواهند بايد تهيه شود.
در انتخاب نوع اسباب بازي به باطري و يا حتي مدت زمان شارژ ماندن اسباب بازي انتخابي کودکتان توجه کنيد.
قطار برقي
هر چند که برخي از متخصصان علوم رفتاري معتقدند که اسباببازي مناسب، اسباببازي است كه خود كودك بازي كند نه اينكه اسباببازي، بازي كند و كودك تماشا كند. از اين منظر تمام اسباب بازيهاي باطري دار زير سوال ميروند. اما در هر صورت با توجه به تغييرات سريعي که در شکل ظاهري اسباب بازي ها ايجاد شده به نظر مي رسد که نمي توان کودکان را به کلي از مصرف اين گونه وسايل بازي منع کرد. لذا بايد اين مساله را مورد توجه قرار داد که جذابيت و سرگرم کنندگي و يا حتي جنبه يادگيري برخي از اسباب بازي ها به کارکردن آنها با باطري باز مي گردد(مانند لوکوموتيو و يا ماشينها و موتورهاي شارژي که کودکان مي توانند بر روي آنها سوار شده و با آنها حرکت کنند) يعني در صورتي که باطري و يا قدرت شارژ را از اين اسباب بازي ها بگيريم شايد تبديل به يک تکه پلاستيک بي مصرف شوند بنابراين اگر چنين وسايلي را براي کودکتان تهيه مي کنيد حتما با نوع، سايز و طول عمر باطري آن وسيله و يا مدت شارژ آن توجه داشته باشيد.
گارانتي و يا همان ضمانتنامه اسباب بازي ها نيز بسيار مهم هستند. به خصوص اگر اين وسايل بازي از قيمت بالايي برخوردار باشند. بنابراين به ضمانتنامه حک شده بر روي جعبه اسباب بازي دقت کنيد و اگر اين مورد کاملا مشخص نبود حتما به وب سايت سازنده آن ابزار بازي مراجعه کنيد. بسياري از اين وب سايتها اطلاعات بسيار مفيدي در مورد ضمانتنامه اين ابزارهاي بازي و اينکه چه مواردي را شامل مي شود(مانند دريافت رسيد و يا به همراه داشتن بسته اصلي اسباب بازي)، نشان مي دهد.