علی سیلی محکمی به مادرش زد که مادر سعی کرد ان را نادیده بگیرد. فردا هم همین کار را در مورد دو کودکی که میهمان آنها بودن تکرار کرد. مادر که شرمنده شده بود، او را از ادامه بازی محروم کرد. چند ساعت بعد از میهمانی، بار دیگر علی سیلی محکمی به صورت مادرش زد. مادر عصبانی شد و علی را کتک زد تا بفهمد که کتک خوردن چه احساسی داردو علی نیز احساس کرد که به او توهین شده است. مادر کنترل عصبی خود را از دست داده بود، چون برای تربیت علی تدبیری نیندیشیده بود.
وقتی پسرش به دو کودک میهمان سیلی زد، فقط علی را از بازی کردن محروم کرد که این فکر فاقد برنامه ریزی دقیق بود و به طور ناخودآگاه به وجود آمد و برای مدتی کوتاه، از رفتار تهاجمی علی جلوگیری کرد. وقتی بار دیگر علی مادرش را کتک زد، مادر احساس کرد که دیگر نمی تواند فرزندش را مهار کند و این احساس او را به شدت ناراحت کرد.
والدین معمولا در چنین مواقعی گمان می کنند که سایر کودکان، صبور و خوش رفتار و منطقی هستند و صفات شایسته ای که فقط در تصور و آرزوهای آنها وجود دارد، در سایر کودکان مصداق پیدا می کند. این حالت احساسی ناخوشایند را در والدین پدید می آورد ، به گونه ای که آنها فراموش می کنند هیچ کس بی نقص نیست. وقتی شرمنده و ناراحت می شوید، هدف خود را بازنگری کنید: آیا می خواهید به رفتار ناخوشایند فرزندتان برای همیشه سازش کنید یا قصد دارید در برابر آن بایستید؟ هیچ گاه سعی نکنید بر اساس فکر دیگران رفتار کنید. هیچ کس قادر نیست فکر دیگران را بخواند. شاید شما فکر کنید که فرزندتان چنین تصور می کند که : "پدرم آدم بد اخلاقی است" در حالی که ممکن است او این طور فکر کند که :" پدرم آدم شجاعی است و به اعتقاداتش عمل می کند". پس احساسات ناخوشایند را تحمل کنید و تعادل خود را از دست ندهید زیرا مجازات فرزندتان به او کمک خواهد کرد تا رفتارش را اصلاح کند.
برخی از والدین می گویند از این که در برابر دیگران عصبانی شوند متنفرند و مایلند خونسرد باشند. گروهی دیگر می گویند خشم آنها حتی به میزان بسیار کم، سبب می شود که کنترل خود را از دست بدهند و فرزندشان را کتک بزنند و رفتاری غیر عاقلانه داشته باشند. استفاده از یک برنامه تربیتی به والدین کمک می کند تا حد ومرز خود را رعایت کنند.
مثلا مادر فرضی مثال بالا برای اصلاح چنین رفتار کرد: مادر برای برخورد با فرزندش، برنامه ای خاص تنظیم کرد. او یک روز صبح، پیش از آن که از خانه به پارک بروند به علی گفت: "سیلی زدن کار خوبی نیست و اگر این کار را بکنی بلافاصله از پارک به خانه برمی گردیم ". علی وقتی مشغول بازی بود یک سیلی به صورت مادرش زد. مادر گفت: " من به تو کفته بودم که اگر این کار را بکنی به خانه بر می گردیم". پس با قاطعیت او را به خانه برگرداند و به گریه های اعتراض امیز او توجهی نکرد. علی وفتی رفتار مادرش را در این زمینه جدی دید، به تدریج رفتار خود را اصلاح کرد. مادر نیز به دلیل این که شیوه برخورد با فرزندش را یافته بود، اعتماد به نفس و آرامش خود را به دست آورد.
به هنگام برخورد با کودکان، خواسته های خود را به طور صریح مطرح کنید. کودکان ممکن است در آغاز منظور شما را نفهمند ولی با توضیح و تکرار متوجه خواهند شد. در مورد کودکانی که بیش از سه سال دارند، روش "توقف فعالیت" تاثیر بیشتری دارد. اگر رفتاری ناشایست از فرزند خود در خانه و یا بیرون از خانه مشاهده کردید، او را از فعالیتش باز دارید و با لحنی ملایم درباره رفتارش به او تذکر دهید.
گاهی اوقات شرمندگی موجب می شود تا از تشخیص رفتار طبیعی از غیر طبیعی بازمانید. یکی از راه های غلبه بر چنین مشکلی آن است که با متخصص کودکان مشورت کنید تا با رفتارهای طبیعی کودکان آشنا شوید.
مثلا می توانید مانند مادر فرضی ذیل رفتار کنید:
مادری پسر چهار ساله اش را از رستوران به داخل اتومبیل برد و به او گفت: "برای انتخاب دو راه داری: یا روی صندلی ات در رستوران می نشینی و بدون سرو صدا غذایت را می خوری و با غذا بازی نمی کنی و یا به خانه برمی گردیم و از غذا خوردن با دوستانت محروم می شوی و تا چند ماه دیگر هم به رستوران نخواهیم آمد؛ او کمی مکث کرد و به فرزندش فرصت فکر کردن داد و سپس پرسی:" چه تصمیمی گرفتی؟"، این برخورد بسیار موثر بود زیرا فرزندش می دانست که وقتی مادرش تصمیمی بگیرد حتما به آن عمل می کند و اصرار او نیز موجب تجدید نظر در مجازات تعیین شده نخواهد شد.
اکنون به نکته های کلیدی دیگری اشاره می کنیم که به شما کمک می کند تا بر خجالت کشیدن در انظار عمومی به دلیل رفتار ناشایست فرزند غلبه کنید:
**سعی کنید وقتی که در منزل با فرزندتان تنها هستید او را کنترل کنید. اگر از عهده این کار بر نیائید بی تردید در حضور دیگران نیز موفق به انجام آن نخواهید شد.
**وقتی از فرزندتان در نزد دیگران رفتاری نامناسب سر زد، رفتار او را نادیده نگیرید بلکه قاطعانه با او برخورد کنید؛ چیزی به او بگوئید یا او را به کناری ببرید و با او صحبت کنید.
**به روشنی تنبیهی را که به خاطر رفتار ناپسندش در نظر گرفته اید به او بگوئید: "آیا می خواهی اینجا را ترک کنیم؟"،"آیا می خواهی نگذارم دیگر بازی کنی؟"، سپس تنبیه تعیین شده را قاطعانه اجرا کنید.
**نارضایتی خود را از رفتار نامناسب او نشان دهید و به او بگوئید که "رفتارت را دوست ندارم".
**هیچ گاه بد رفتاری فرزندتان را در میان جمع نادیده نگیرید. زیرا او به رفتارش ادامه می دهد و شما را خشمگین و ناگزیر به خوردی می سازد که خود هرگز نمی تواند علت آن را درک کند.
**اگر از فرزند شما رفتاری ناشایست سر زد و شما با آن حرکت برخورد نکردید، موقعیت و شرایطی را که در آن قرار داشتید را تجزیه و تحلیل کنید. چه کسی حضور داشت؟ چه احساسی درباره فرزندتان یا درباره خودتان داشتید؟رفتار مناسبی را که باید از شما سر می زد، مشخص کنید تا در صورت تکرار، بتوانید از آن استفاده کنید.
**گاهی اوقات شرمندگی موجب می شود تا از تشخیص رفتار طبیعی از غیر طبیعی بازمانید. یکی از راه های غلبه بر چنین مشکلی آن است که با متخصص کودکان مشورت کنید تا با رفتارهای طبیعی کودکان آشنا شوید.
**هرگز یک رفتار ناشایست را نادیده نگیرید و روش های تربیتی را مدام تغییر ندهید. زیرا بی ثباتی در شیوه برخورد با کودکان موجب می شود که آنها در سنی که نیاز به راهنمایی دارند، گیج و سردرگم شوند.
**اگر به طور معمول در انظار عموم، رفتارهای ناشایست از فرزندتان سر می زند، او را از خانه خارج نکنید و با خود به میهمانی نبرید تا رفتار خود را اصلاح کند. فرزندتان باید بفهمد که شما قادر به کنترل او هستید.
**پیش از آن که به همراه فرزندتان خانه را ترک کنید، به او بگوئید که چه توقعی از او دارید و در صورت بروز رفتاری ناشایست، چه مجازاتی انتظار او را می کشد.