به نظر میرسد این روزها تعداد کودکان و نوجوانانی که به سمت رفتارهای مجرمانه گرایش پیدا میکنند بیشتر میشود. این نسل خانوادهها و همه جامعه را نگران کرده است. مهمترین راه برای برخورد با این مسئله، کمک به کودکان و نوجوانان برای تغییر رفتارهای منفی خود به رفتارهایی مثبت است. مسائل و مشکلاتی وجود دارد که باعث میشود این کودکان به طریقی نادرست واکنش نشان دهند. این میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، مثل:
- کودکآزاری
- بیتوجهی به کودکان
- ناتوانی و نقص جسمانی آنها
- شناخت نادرست آنها
- داشتن مشکلات غیرمتداول
- مشکل در کنار آمدن درست
- قرار داشتن در معرض رفتارهای مجرمانه
برای آنها که تازه شروع کردهاند، به نظر میرسد هرچقدر هم که برای محافظت از فرزندانتان دربرابر مسائل منفی تلاش کنید، غیرممکن است. فوقالعاده خواهد بود اگر همه دنیا برای بچهها مناسب بود اما متاسفانه واقعی نیست. چه در ایستگاه اتوبوس باشد، یا در مدرسه، در فعالیتهای همراه با همسالان، در محل، در خانه یا هر جای دیگر، بچهها در معرض دیدن یا شنیدن اطلاعات منفی هستند که میتواند روی آنها تاثیر بگذارد. شما بعنوان والدین قادر به کنترل همه چیز در زندگی فرزندتان نیستید. هرچقدر هم که اراده و خواستی قوی داشته باشید! بچهها از بچههای دیگر چیزهای زیادی میشنوند و یاد میگیرند. حالا همین بچهها هم آن را یا در تلویزیون دیدهاند یا از کسی دیگر شنیدهاند.
خیلی از کارتونهایی که برای بچهها ساخته میشود هم میتوانند مقصر باشند. این موضوع بسیار موردعلاقه والدین است و برنامههای مربوط به بچهها این روزها خشونت کمتری نسبت به قبل دارد و مناسبتر است. برنامههای مربوط به کودکان نوپا عالی به نظر میرسند و هیچ مشکلی ندارند. برنامههای مربوط به بچههای بزرگتر از ۵ سال به نظر میرسد چیزهایی را نشان میدهد که انتظار داریم بچهها انجام ندهند. اما آنها یاد میگیرند و انجامشان میدهند. به طور مثال چند وقت پیش پسرم برنامهای در تلویزیون دید که قصد داشت نشان دهد که کار بچههایی که سر دوستشان را در توالتفرنگی کرده بودند و سیفون را زده بودند چقدر بد بوده اما متاسفانه نتیجه آن این شد که پسرم این کار را با دوستش انجام داد و وقتی از او پرسیدم که چرا این کار را کرده است پاسخ داد که وقتی در تلویزیون این را دیده بود به نظرش خیلی جالب و خندهدار بوده است و اصلاً به میکروبها و چندشآور بودن آن فکر نکرده است.
البته خیلی از بچهها ممکن است بفهمند که این کار چقدر چندشآور است و آن را انجام ندهند اما همه بچههای یکجور نیستند. آهنگهایی هم در برنامههای تلویزیونی مربوط به بچهها پخش میشود که ما بعنوان والدین دوست نداریم فرزندمان آنها را بخواند. البته رادیو راهحلهایی دارد مثل گذاشتن نوارها و سیدیهای مخصوص بچهها اما درمورد فیلم و تلویزیون کاری از دستتان برنخواهد آمد.
بعضی افراد به اندازه کافی هوشیار نیستند که فکر کنند نباید جلو بچهها درمورد بعضی چیزها حرف بزنند. مردم معمولاً به اشتباه فکر میکنند که بچهها خوب گوش نمیکنند. مثلاً در ایستگاه اتوبوس هستید، چند بچه جمع شدهاند و با هم حرف میزنند و بازی میکنند و بزرگترها هم انتظار میکشند. بعضیها فکر میکنند که بچهها درگیر کار و بازی خودشان هستند و به آنها گوش نمیکنند. بچهها مثل اسفنج میمانند، حرفها و مکالمات اطرافشان را میشنوند و آن را جذب میکنند. بعد آنچه شنیدهاند را به بچههای دیگر منتقل میکنند.
بعضی از والدین فرزندانشان را نادیده میگیرند. این هم بخاطر مکالمات مناسب سن است اما به طریقی خیلی بیخیالتر. ما شاهد اتفاقی در همسایگیمان بودیم که هیچوقت فکر نمیکردیم پیش بیاید. چند بچه در زمین بازی محل بازی میکردند. یک بچه با یک جعبه اسباببازی وارد زمین بازی شد. تا اینجا هیچ مشکلی نیست. اما شروع کرد به هر بچه یک اسباببازی دادن و به آنها گفت که این اسباببازیها برای شروع سکس هستند. این واقعاً مشکل بزرگی است. ما مداخله کردیم و بچه با جعبه اسباببازیاش به را به خانهاش فرستادیم. اما هیچکدام از والدین او حتی تا دم در هم نیامدند. حالا جای نگرانی بیشتری بود. بچهها گیج شده بودند و یک عالمه سوال میپرسیدند. شما بعنوان والدین فقط میتوانید چیزهایی را به او بگویید و برایش توضیح دهید که مناسب سن او باشد اما در عمق فکرشان هنوز سوالاتی بیپاسخی دارند که جوابهای شما راضیشان نکرده است.
بیتوجهی و کممحلی به بچهها انواع مختلفی دارد. بیشتر آنها به استفاده از حس پدر یا مادر بودن و مراقبت از بچه برمیگردد. منظور مراقبتها و توجههای مثلاً پزشکی و اینها نیست. بیشتر جنبه ذهنی و روانی آن مدنظرمان است. خیلی از بچهها مشکلات ذهنی و رفتاری دارند. پیدا کردن متخصصین خوبی که در این زمینه حرفهای باشند ممکن است خستهکننده باشد. ممکن است بچه پیش دکترهای مختلفی برود اما اگر این دکترها درکی از مسائل فرزندتان نداشته باشند، نخواهند توانست فرزندتان را درمان کنند. نتیجه این خواهد شد که کودک به آن رفتارهای خود ادامه میدهد و سرکشتر میشود. از شما بعنوان والدین انتظار میرود که این خدمات را برای او فراهم کنید. اگر این کار را نکنید، ممکن است جزء آندسته والدین طبقهبندی شوید که توجهی به نیازهای ذهنی و رفتاری فرزندشان ندارند. پیدا کردن متخصص خوب اهمیت زیادی دارد. بعضی از آنها ممکن است در این زمینه آموزش ندیده باشند، بعضی ممکن است آموزش دیده باشند اما تجربه کافی نداشته باشند. بعضی از آنها برای بررسی سوابق رفتاری کودک تنبل هستند و حوصله ندارند به همه نگرانیهای شما درمورد فرزندتان گوش دهند. همچنین ممکن است خیلی زود درمورد تشخیص مشکل فرزندتان تصمیمگیری کنند. اما متخصصین خوب هم وجود دارند. اگر کودک آن خدماتی که نیاز دارد را دریافت نکند هیچ پیشرفتی در رفتار و وضعیت او مشاهده نخواهید کرد.
خیلی از والدین که فرزندشان مشکل جدی دارد واقعاً سردرگم میشوند. این سردرگمی باعث میشود اینطرف و آنطرف بروید و همه چیز را امتحان کنید. پیدا کردن بهترین خدماتی که میتواند برای فرزندتان مفید باشد کار سختی است مخصوصاً اگر با بچهای سروکار داشته باشید که مشکلش غیرعادی باشد. همچنین صداقت یکی از مهمترین عوامل در بهبودی فرزندتان است. اگر کودک یا والدین او با متخصص صادق نباشند، بیفایده خواهد بود. بهترین دکتر با کودک کار خواهد کرد اما اگر همه اطلاعات صادقانه و درست را دریافت نکند، نمیتواند با توجه به نیاز اصلی فرزندتان برای او درمان انجام دهد.
کودکآزاری نقش بسیار مهمی در رفتار بچهها بازی میکند. این مسئله بچهها را حتی بسیار بیشتر از افراد بزرگسال تحتتاثیر قرار میدهد. هر کودکی رفتار متفاوتی را دربرابر آن نشان میدهد. اگر حلنشده باقی بمانند خیلی زود به یک رفتار مجرمانه تبدیل میشوند. حتی بچههایی که از موقعیتهای کودکآزاری بیرون آورده میشوند به سمت امتحان کردن آن میروند اما برای بهتر شدن کمک میگیرند برخلاف بچههایی که وادار میشوند در موقعیتهای کودکآزاری بمانند.
بچهها باید تشویق شوند که راحت حرفهایشان را بزنند و یک نفر را داشته باشند که به او اعتماد کامل داشته باشند. نگرانی و احساسات منفی در آنها منجر به فاجعه میشود. به کودکتان کسانی را معرفی کنید که میتوانند آزادانه با آنها درمورد نگرانیها و مشکلاتشان حرف بزنند. بچهها قادر نیستند به خوبی بزرگتر با نگرانیهای احساسی کنار بیایند و آنها را کنترل کنند و نیاز به کمک دارند.
شما بعنوان والدین ممکن است نگرانیهایی داشته باشید که نیاز به توجه دارد تا بتوانید برای فرزندتان بهترین باشید. این برای بهبود سلامتی فرزندتان و خودتان بسیار مفید است. استرس بزرگترین و متداولترین مسئلهای است که بچههای مشکلدار تجربه میکنند. اما مسائل دیگری هم هستند که نیاز دارید برای خودتان به دنبال کمک تخصصی بروید. والدین یا کودک ممکن است در زمینههای زیر نیاز به کمک متخصص پیدا کنند:
- رفتار
- کنترل استرس
- کنترل عصبانیت
- افسردگی
- مهارتهای مقابله
بچهها و رفتارهای مجرمانه آنها میتواند با عوامل مختلفی در ارتباط باشد. شما بعنوان والدین میبایست برای جلوگیری از مجرم شدن آنها، به دنبال کمک برایشان باشید. این بچهها نسل بعدی جامعه هستند. همه چیز در محدوده توانایی آنهاست. به آنها کمک کنید راهنمایی و حمایتی که میخواهند را دریافت کنند. پیشگیری خیلی مهم است. حتی در راه تبدیل شدن به یک مجرم هنوز فرصت مداخله و کمک وجود دارد. پس اجازه ندهید این مسئله و مشکل کوچک جلو شما را بگیرد و نگذارد کمک لازم برای فرزندتان را در اختیار او قرار دهید.