چگونه می توان اضطراب ناشى از ملاقات پزشك را در كودكان كاهش داد؟
اطفال معمولاً نگرانى خاصى از مراجعه به پزشك دارند كه اين ترس وصف ناپذير است. اما بايد ديد آيا پزشك به كودك صدمه مىرساند؟ آيا كودك مجبور است لباسش را در آورد؟ آيا پزشك حتما به وى آمپول مىزند؟ اينها همه تصورات باطلى است كه ممكن است در ذهن كودك وجود داشته باشد.
عكس العمل كودكان در مقابل ديدار پزشك بسيار متفاوت است. برخى بسيار خجالتى و ساكت مىشوند ، برخى جيغ مىزنند ، داد مىكشند و مىلرزند و تعداد اندكى مىخندند يا ريسه مىروند.
كودكان بيمار ممكن است احساس گناه كنند زيرا فكر مى كنند كارى انجام دادهاند كه باعث بيمارى و دردشان شده و مستحق تنبيه هستند.
كليد اصلى حل اين مشكل و برطرف كردن ترس دوران كودكى از ملاقات پزشكى، شناسايى اين ترس و گفتگوى زياد در مورد آن با كودك است. با وجود آنكه تعداد كمى از كودكان مشكلى با اين موضوع ندارند ، بسيارى از آنها بخصوص سنين 1 تا 6 سال از ديدن افراد بيگانه و حتى پزشك نگران مىشوند.
در اينگونه مواقع لازم است والدين ذهن كودكان را پرورش دهند و با استفاده از كتاب داستانهاى مصوّر ، چگونگى ملاقات كودكان با پزشك را براى فرزند خود توضيح دهند. حتى بايد براى كودك وسايل پزشكى بخرند و آنها را به كودك نشان دهند تا ترسش فرو ريزد.
مادران بايد كودك را قبل از مراجعه به پزشك آماه كنند و شب قبل و حتى در راه مطب همه چيز را برايش توضيح دهند. وقتى او آماده شد، با اطمينان و اعتماد مى تواند با اين مسئله برخورد كند. والدينى كه با كودك در مورد ملاقات مفيد با پزشك صحبت مىكنند ، بىترديد يك ارتباط خوب را پايهريزى مى نمايند. يك نگرش مثبت ، مراجعه به پزشك را لذتبخش مى كند. در واقع والدين مىتوانند با گفتن جملاتى نظير « ما امروز پيش پزشك مىرويم كه ببينيم تو چقدر رشد كردهاى»، دكتر رفتن را موجهتر كنند.
در شرايط ايده آل مىتوان امكانى فراهم آورد تا ملاقاتهاى مقدماتى صورت گيرد ، يعنى ملاقاتهاى 5 تا10 دقيقهاى با پزشك كه ضمن آن كودك و والدينش امكان گفتگوى غير رسمى را با وى داشته باشند. در طى اين ملاقاتها والدين ممكن است در مورد سابقه و روشهاى درمانى پزشك تحقيق كنند. ارتباط متقابل بين كودك و پزشك را بررسى نمايند و يا در مورد سوابق پزشكى كودك بحث كنند. اين ملاقاتها باعث مىشود كودكان بدون كمترين اضطرابى با پزشك روبهرو شوند.
زمانى كه كودكان بدانند هيچ اتفاق خاصى نمىافتد، احساس راحتى مىكنند و در واقع ترسشان از بين مى رود. والدين مىتوانند براى تصميمگيرى در انتخاب پزشك از كودكشان كمك بگيرند. در هر ملاقات با پزشك ، صداقت داشتن بهترين سياست است. والدينى كه به كودكشان آنچه را انتظار دارد مىگويند ، ريشههاى اعتماد را محكمتر مىكنند. اگر ملاقات پزشك براى ارزيابى دورهاى سلامت كودك باشد، او بايد رشد كودك را اندازه گرفته و سلامتىاش را كنترل كند. اطمينان داشته باشيد كه با وجود شرايط فوق، كودكان حتما به پزشك مراجعه مىكنند. اگر ملاقات پزشك براى تشخيص و درمان بيمارى است، براى كودك توضيح دهيد كه دكتر نياز دارد براى كمك به وى آزمايشاتى را انجام دهد.
زمانى كه نياز به واكسن زدن يا خون گرفتن باشد، به كودك بگوييد كه آمپول درد كمى دارد و خيلى زود خوب مى شود. اگر كودك به آنچه توقع دارد، رسيده باشد ترسش كمتر مىشود.
آماده كردن كودك براى ديدار پزشك بسيار اهميت دارد. والدين بايد توضيح دهند كه پزشك مى خواهد سوابق بيمارى وى را بشنود ، بنابراين بايد به پزشك بگويد چگونه بيمارى شروع شده ، علايم آن چه بوده و آيا شخص ديگرى در مدرسه يا همسايگى آنها اين بيمارى را داشته يا خير؟
سوابق بيمارى بسيار اهميت دارد و اغلب ، اهميت آن از دادن آزمايش براى تشخيص بيمارى بيشتر است. پزشك معمولاً براى طفل و خردسال توضيح مىدهد كه بيمارى چگونه به وجود آمده تا هر گونه تشويش و نگرانى او را از بين ببرد.
يافتن پزشك متخصص كودكان خيلى مشكل نيست . بيشتر پزشكان كه كودكان را معالجه مى كنند ، بر اساس انتخاب عمل مىكنند نه شانس و طبيعتا شما به دنبال پزشكى هستيد كه مطلع ، صبور و علاقهمند به كارش بوده و با كودكان ارتباط خوبى داشته باشد.
حال اگر كودكتان كمى بزرگ است، از او بخواهيد در انتخاب پزشكش به شما كمك كند.
پيشنهادات ذيل براى كمك به كودك شما ارائه شده تا بر ترسش از پزشك غلبه كند.
- اول از همه ، پزشكى را انتخاب كنيد كه بچهها را دوست داشته باشد.
- در مورد مراجعه به پزشك با كودكتان صحبت كنيد. سعى كنيد با استفاده از وسايل پزشكى دكتر رفتن را تجربه نماييد.
- هرگز ، هرگز ، هرگز نگوييد « اگر بچه بدى باشى، دكتر به تو آمپول مىزند. » تهديدهاى ديگر را نيز با استفاده از لفظ پزشك به كار نبريد ، زيرا كودك بايد بداند آمپول زدن تنبيه نيست.
- ملاقاتهاى مقدماتى با پزشك ترتيب دهيد تا اضطراب كودك كاهش يابد.
- آشنايى با مطب و پزشكى كه كودك مىتواند با آن احساس راحتى كند ، بسيار اهميت دارد.