از كمپرس سرد استفاده كنيد
كمپرس سرد فقط براي رگ به رگ شدن پا و كاهش تورم و درد مناسب نيست، بلكه مي‌توان از آن براي كاهش دردهاي دهان و دندان نيز استفاده كرد. يك تكه پارچه تميز و خيس را داخل يك كيسه نايلوني بگذاريد و به مدت يك ساعت داخل فريزر قرار دهيد. براي نرم‌تر شدن آن ميتوانيد پارچه را در ظرف حاوي چاي بابونه غوطه‌ور كنيد. چاي بابونه هم به آرام شدن كودك كمك مي‌كند و هم باعث مي‌شود تا راحت‌تر بخوابد. وقتي كه پارچه را از داخل كيسه درآورديد، كودكتان از جويدن آن و فشار دادنش در بين لثه‌ها لذت مي‌برد، چرا كه پارچه را به اطراف لثه‌هايش ماساژ مي‌دهد و سردي آن باعث كرختي لثه و كاهش احساس درد مي‌شود.
استفاده از دندان‌گير
ميتوانيد يك دندان‌گير يا پستانك را نيز در يخچال بگذاريد تا كاملاً خنك شود؛ اما دندان گير را اصلا در فريزر نگذاريد، چرا كه به شدت سفت و سخت مي‌شود و ميتواند به دهان كودك آسيب برساند. اگر كودكتان شروع به خوردن مواد غذايي جامد نموده است، ميتوانيد برخي ميوه‌هاي فريز شده را به اشكال مختلف و متنوع درآوريد و به دست كودك خود بدهيد. مثلا يك تكه بزرگ هويج فريز شده انتخاب خوبي است، زيرا كودكتان هم ميتواند به راحتي آن را در دست بگيرد و هم سردي هويج به كاهش درد لثه‌هايش كمك مي‌كند.
فشار
كودكان خردسال و نوزادان به هنگام دندان در آوردن دوست دارند چيزي را روي لثه‌هاي‌شان فشار دهند. اين كار باعث مي‌شود ذهن‌شان مشغول احساس درد دندان درآوردن نشود. اگر كودك كوچك شما هيچ چيز سرد و خنكي را قبول نمي‌‌كند تا روي لثه‌اش بكشد، يك دندان‌گير معمولي به او بدهيد تا آن را بر روي لثه‌اش بكشد. دندان‌گيرها معمولا حالت موجي دارند. بهتر است يا اين دندان‌گيرها را امتحان كنيد يا آنكه دستان خود را بشوييد و با انگشت تميز روي لثه او بكشيد. احساس فشار روي لثه‌اش به او حس خوشايندي مي‌دهد و از صدايي كه با كشيدن انگشت روي لثه‌اش به وجود مي‌آيد لذت مي‌برد.
اغلب والدين سعي مي‌كنند در اينگونه مواقع از داروهاي بي‌حس كننده (ژل بي‌حسي يا كرم بي‌حسي) استفاده كنند تا درد دندان درآوردن تقليل يابد. هنگام خريد اين داروها دقت كنيد انواع بدون بنزوكائين را تهيه نماييد، زيرا وجود بنزوكائين در اين محصولات بي‌حس كننده ميتواند براي كودك خطرناك باشد. بنزوكائين باعث ايجاد شرايطي مي‌شود كه در آن ميزان اكسيژن خون به شدت كاهش مي‌يابد. بنزوكائين را نبايد به هيچ‌وجه براي كودكان زير دو سال استفاده كرد. يك خطر ديگر در مورد مصرف اين نوع داروها اين است كه شما نمي‌توانيد دارو را درست در محل مورد نظر بماليد و حتماً به ساير بخش‌ها نيز ماليده مي‌شود. حتي نوزاد بخشي از آن را قورت مي‌دهد (از طريق بزاق دهان) و از اين راه گلوي او بي‌حس مي‌شود و سخت‌تر ميتواند شير بنوشد، آب دهانش را قورت بدهد و حتي غذا بخورد.
مسكن‌ها
اگر هيچ يك از اين موارد در مورد كودك شما كارساز نبود، نياز به يك كاهش دهنده درد (مسكن) داريد. معمولاً پزشكان مصرف داروهايي مثل استامينوفن را توصيه مي‌كنند، اما دقت داشته باشيد كه هيچ‌گاه به شيرخواران زير سه ماه بدون تجويز پزشك هيچ دارويي ندهيد. در مورد نوزادان شش ماهه، ميتوانيد با نظر پزشك مسكن ديگري استفاده كنيد. به خاطر داشته باشيد كه اين داروها مي‌‌توانند معده را تحريك كنند و مشكلاتي را به وجود آورد؛ مثل بالا آوردن غذا و شيري كه نوزاد خورده است. آسپرين يكي ديگر از مسكن‌هاست، اما نبايد كودكان، نوجوانان و جوانان زير 19 سال به طور سرخود از آن استفاده كنند. آسپيرين را به كودك خود ندهيد و آن را روي لثه‌اش نماليد، چرا كه ممكن است باعث بروز يك بيماري خطرناك (سندرم ري) شود و زندگي‌اش را تهديد كند.
درمان‌هاي دارويي
برخي روش‌هاي درماني خانگي تاثير زيادي دركاهش التهاب و درد ناشي از دندان درآوردن در كودكان مي‌شوند، اما بيشتر متخصصان معتقدند اين روش‌هاي درماني علاوه بر تمام مزايايي كه دارند، گاهي اوقات خطراتي نيز خواهند داشت. اين داروها بايد در بسته‌بندي‌هاي سالم و مطمئن نگهداري شوند و كاملاً سالم و بي‌خطر باشند. قبل از آنكه مصرف دارو را شروع كنيد، موضوع را با پزشك در ميان بگذاريد.
علائم و نشانه‌هاي دندان درآوردن
نوزادان و كودكان با علائم متفاوتي دندان درمي‌آورند. ميزان درد دندان درآوردن نيز در آنها متفاوت است. اين علائم چند روز ادامه دارند. برخي كودكان خوش‌شانس هستند كه به هنگام دندان درآوردن رنج و عذاب زيادي متحمل نمي‌شوند. يك‌سوم از كودكان آب دهان‌شان سرازير مي‌شود، يك‌سوم ديگر از كودكان كج‌خلق و تندمزاج مي‌شوند و يك‌سوم مابقي نيز دچار مشكلات مربوط به خواب مي‌شوند.
براي آنكه كودكتان به راحتي دندان درآورد و دچار درد و ناراحتي نشود، بهتر است روش‌هاي زير را امتحان كنيد:
بيرون زدن نوك دندان از زير لثه
تورم لثه
تلاش كودك براي جويدن و مكيدن هر چيزي كه در دست دارد
سرازير شدن آب دهان
كج‌خلقي
ماليدن صورت
مشكلات مربوط به خواب (بدخوابي)
امتناع از غذا خوردن
ماليدن گوش‌ها
اگر متوجه چند نشانه از نشان‌هاي فوق در كودكتان شديد، احتمالاً به زودي متوجه دندان درآوردن او نيز خواهيد شد. اگر كودكتان طي اين روزها دچار اسهال، تب و آبريزش بيني شده است، آن را نشانه خاص دندان درآوردن قلمداد نكنيد؛ به‌خصوص اگر اين موارد بيشتر از 24 ساعت ادامه يابد؛ چرا كه دندان درآوردن باعث اسهال و تب نمي‌شود. با اين وجود اغلب والدين مي‌گويند كه دندان درآوردن كودك‌شان به صورت مستقيم با اين نشانه همراه بوده است؛ ولي هنوز هيچ‌گونه دليل علمي اين ادعا را اثبات نكرده است. در صورت بروز اين علائم، كودك خود را نزد پزشك ببريد.
چه زماني دير دندان درآوردن بايد باعث نگراني والدين شود؟
معمولاً نخستين دندان سفيد و شيري كودك در 10-4 ماهگي بيرون مي‌زند، اما اگر كمي هم ديرتر شد، جاي هيچ‌گونه نگراني نيست. اگر دندان‌هاي كودكتان بسيار كند و دير به دير ظاهر مي‌شوند، اما رشد استخواني، پوستي و موهاي او كاملا طبيعي است، باز هم جاي نگراني نيست. اگر كودكتان تولد يكسالگي‌اش را پشت سر گذاشته اما هنوز دنداني درنياورده است، او را نزد پزشك ببريد. حتي گاهي اوقات دندان‌هاي دائمي كودكان 9-8 ساله نيز مي‌افتد. در چنين مواقعي بهترين كار اين است كه به يك متخصص دندانپزشك و يا يك اُرتودنتيست مراجعه كنيد. دير دندان درآوردن در كودكاني كه سير طبيعي رشد خود را سپري مي‌كنند، نشانه خطر نيست. در ضمن دندان‌هايي كه ديرتر درمي‌آيند، ديرتر پوسيده و خراب مي‌شوند. بهترين كار مراجعه دندانپزشك از زمان رويش اولين دندان شيري يا يكسالگي است.