بهتر است برای تهیه غذاهای سرخ کرده، مواد غذایی را به جای سرخ کردن زیاد، فقط تفت بدهید و حتما هم از روغن مایع مخصوص سرخ کردن استفاده کنید.
بعضی پدر و مادرها میگویند وقتی مدرسهها دوباره باز میشود و سال تحصیلی جدیدی در پیش است، یکی از سختترین کارها و وظایفی که به عهده دارند، انتخاب میانوعدههای مناسب برای فرزندشان است. آنها یا نمیدانند کدام از مواد غذایی میتواند بهترین انتخاب برای میان وعده دانشآموزان باشد یا نمیتوانند فرزندشان را متقاعد کنند که در ساعتهای درس و مدرسه از مواد غذایی مناسب استفاده کند.
البته عده ای هم هستند که اصلا به تغذیه صحیح دانش آموزان فکر نمی کنند و همین که بچه ها سیر باشند، از نظر آنها کافی است. در صورتی که متخصصان تغذیه با تاکید بر اهمیت تغذیه دانش آموزان معتقدند: تغذیه بچه ها در این سنین اهمیت زیادی دارد و در صورتی که اختلال یا کمبودی در برنامه غذایی شان پیش بیاید، به رشد جسمی آنها لطمه وارد خواهد کرد. بنابراین نه تنها میان وعده ها که حتی وعده های اصلی غذا نیز باید با دقت و توجه انتخاب و مصرف شود تا دانش آموزان از نظر جسمی و ذهنی بخوبی رشد کنند.
خوب بخورید تا موفق شوید
تغذیه صحیح نه تنها موجب بهبود رشد جسمانی کودکان می شود که حتی می تواند بر قدرت یادگیری و فعالیت های ذهنی آنها هم اثر بگذارد. آن طور که برلیانت بزرگمهر، مشاور تغذیه و رژیم درمانی می گوید کمبودهای غذایی و اختلالات تغذیه ای علاوه بر این که اثراتی منفی بر رشد جسمی کودکان دارد، می تواند موجب کاهش قدرت یادگیری و تمرکز آنها نیز بشود و به این ترتیب، باعث افت تحصیلی دانش آموزان خواهد شد؛ بنابراین والدین باید به تغذیه صحیح بچه ها توجه داشته باشند و نیازهای غذایی شان را تامین کنند.
این مشاور تغذیه یادآور می شود: کودک باید به میزان لازم انرژی دریافت کند نه کمتر و نه بیشتر. بنابراین زمانی که کودک چاق می شود، مشخص است که میزان انرژی دریافتی او بیش از نیازش بوده و باید برنامه اش اصلاح شود.
همچنین بهتر است برای تهیه غذاهای سرخ کرده، مواد غذایی را به جای سرخ کردن زیاد، فقط تفت بدهید و حتما هم از روغن مایع مخصوص سرخ کردن استفاده کنید. مصرف سالاد و سبزی همراه با غذا برای کودکان بسیار مفید خواهد بود و حتی بهتر است در سالادشان از روغن زیتون نیز استفاده کنید. علاوه بر این، بچه ها باید از مصرف نوشابه هم پرهیز کنند و به جای آن، دوغ یا آب بنوشند. کلسیم و فسفر نیز باید به مقدار کافی در برنامه غذایی کودک وجود داشته باشد. وی با اشاره به این موضوع، می گوید: لبنیات از بهترین منابع برای دریافت کلسیم و فسفر است و حتما باید به مقدار کافی مصرف شود. علاوه بر این، برای جذب کلسیم و فسفر، کودک حتما باید به مدت کافی در معرض نور خورشید قرار بگیرد.
به گفته بزرگمهر، کودکان باید نسبت به نیازهای تغذیه ای خود آگاهی کافی داشته باشند. به این معنا که لازم است آنها بدانند به چه موادی نیاز دارند، چطور باید این نیاز را تامین کنند و کمبودهای غذایی چه صدمه ای به سلامتشان وارد خواهد کرد، بنابراین نباید فراموش کنیم آگاهی دادن به کودک و افزایش اطلاعات او درباره نیازهای تغذیه ای، یکی از بهترین شیوه ها برای اصلاح برنامه غذایی اش به حساب می آید.
برای صبحانه وقت بگذارید
بارها درباره اهمیت مصرف صبحانه صحبت شده و متخصصان و کارشناسان تغذیه در این باره توضیح داده اند. با این حال، متاسفانه هنوز هم بسیاری از افراد و بویژه دانش آموزان، از خوردن صبحانه طفره می روند و این وعده غذایی را براحتی حذف می کنند. بعضی بچه ها، صبح زود خواب آلود هستند و حوصله صبحانه خوردن ندارند. بعضی هم در هیچ شرایطی راضی به خوردن صبحانه نمی شوند و فکر می کنند یک کیک یا شکلات برای این وعده غذایی کافی است.
بزرگمهر؛ اما این شیوه ها را صحیح نمی داند و می گوید: بچه ها حتما باید به درستی صبحانه شان را مصرف کنند؛ بنابراین لازم است پدر و مادر شیوه هایی را در پیش بگیرند که به کمک آن، کودک آماده صبحانه خوردن شود و همراه با والدینش صبحانه کاملی را میل کند. به گفته این مشاور تغذیه، دانش آموزان باید شب ها زودتر بخوابند تا صبح هم زودتر از خواب بیدار شده و سرحال باشند و بتوانند در فرصت کافی صبحانه شان را میل کنند.
بسیاری از بچه ها، شب ها دیر می خوابند و صبح هم، نگران این هستند که دیر به مدرسه برسند. به همین دلیل هم طبیعی است اشتهای شان کاهش یافته و اصلا وقت کافی برای صبحانه خوردن نداشته باشند.
از طرف دیگر، شب ها هم باید شام سبکی برای دانش آموزان تدارک ببینید. بزرگمهر با اشاره به این موضوع، یادآور می شود: دانش آموزان نباید غذاهای سنگین و چرب را به عنوان شام و بویژه در ساعات پایانی شب مصرف کنند؛ چون چنین غذاهایی معده بچه ها را پر و آنها را سیر می کند و طبیعی است هنگام صبح هم میل چندانی به صبحانه خوردن نداشته باشند. وی توصیه می کند برای شام غذاهایی سبک انتخاب کنید که بتواند نیازهای تغذیه ای کودک را نیز تامین کند، ولی اشتهایش را از بین نبرد.
این مشاور تغذیه می افزاید: برای صبحانه می توانید از شیر کم چرب، پنیر بدون نمک، مقداری عسل یا خرما، گردو یا خیار یا گوجه فرنگی استفاده کنید که همگی این موارد می توانند به عنوان صبحانه ای مفید و مغذی مصرف شوند. البته گاهی تخم مرغ هم می تواند جایگزین پنیر شود، ولی در کل، پنیر کم نمک یکی از مواد غذایی مناسب برای وعده صبحانه است.
بهترین میان وعده ها؛ میان وعده های خانگی
اگر دانش آموزی در خانه داشته باشید، حتما هر روز به فکر تهیه میان وعده ای مناسب برای روز آینده هستید؛ ساندویچ ها، انواع میوه ها، بیسکویت، کیک، شیرینی یا شکلات؟ به تمام این موارد فکر می کنید و می خواهید بهترین را انتخاب کنید؛ میان وعده ای سالم و مغذی که مورد علاقه فرزندتان هم باشد.
بزرگمهر در این باره می گوید: خوب است کودکان را طوری عادت دهیم که همیشه میان وعده ها را از خانه ببرند و از خوردن انواع چیپس، پفک و کیک های آماده که از فروشگاه ها خریده می شوند، پرهیز کنند. به گفته وی، این مواد ارزش تغذیه ای بالایی ندارند و برای سلامت بچه ها مضر هستند. به عنوان نمونه مصرف چیپس و پفک که هم بسیار شور است و هم چرب یا کیک های چرب و شیرین می تواند برای سلامت همه افراد و بویژه کودکان خطرساز باشد، بنابراین از نظر تغذیه ای به هیچ عنوان مصرف این مواد برای کودکان مناسب نیست و توصیه نمی شود.
بزرگمهر یادآوری می کند، به جای استفاده از این مواد، می توانیم از ساندویچ های خانگی و میوه های تازه به عنوان میان وعده در مدرسه استفاده کنیم. به عنوان نمونه نان، پنیر، خیار یا گوجه فرنگی که در خانه تهیه شده باشد، میان وعده ای مغذی، خوشمزه و مفید خواهد بود. وی می افزاید: علاوه بر این، میان وعده های خشک مانند کشمش، خرما، برگه و انجیر خشک نیز ازجمله مواد غذایی مناسبی به حساب می آیند که می توانند به عنوان میان وعده در مدرسه مصرف شوند. آجیل بدون نمک و مغز دانه ها هم برای مصرف کودکان بسیار مناسب است.
غذاهای پخته به جای سرخ کرده ها
ناهار از وعده های غذایی مهم است که برای دانش آموزان باید به دقت انتخاب شود؛ بویژه بچه هایی که پس از صرف نهار باید راهی مدرسه شوند یا آنهایی که ناهار را در مدرسه میل می کنند و پس از آن هم باید کلاس هایشان را ادامه دهند. بزرگمهر در این باره می گوید: غذاهایی که برای وعده ناهار انتخاب می شوند، نباید خیلی سنگین و چرب باشند؛ چون مصرف غذاهای خیلی چرب و سرخ شده موجب احساس خواب آلودگی و سنگینی دانش آموزان می شود و می تواند قدرت تمرکز و یادگیری شان را کاهش دهد.
بنابراین به طور کلی، بهتر است میزان چربی را در برنامه غذایی بچه ها کاهش داده و به جای غذاهای سرخ شده، آنها را به مصرف غذاهای پخته عادت دهیم.
نه افراط کنید و نه تفریط
بعضی وقت ها، پدر و مادر اینقدر نگران کمبودهای تغذیه ای هستند که در مصرف مواد غذایی افراط می کنند. بزرگمهر ضمن اشتباه دانستن این شیوه، خاطرنشان می سازد: همان طور که کم خوردن، می تواند مشکلاتی را برای کودک ایجاد کند، زیاده روی در مصرف غذا و پرخوری هم مضر و دردسرساز است. پرخوری موجب افزایش وزن و چاقی کودک می شود که حتی ممکن است این مشکل تا پایان عمر هم برای او باقی بماند.