هالیتوزیس، بوی ناخوشایند دهان است که به صورت دورهای یا پایدار ایجاد میشود. هالیتوزیس با بوی دهان در ناشتا یا همان Morning mouth که تا حدی طبیعی محسوب میشود، تفاوت دارد. در شب، بزاق نرمال که بقایای غذایی را از دهان میشوید، خشک میشود و سلولهای مرده روی بافتهای زبان و گونهها باقی میماند. به این ترتیب بوی ناخوشایندی ایجاد میشود که با مسواک زدن از بین میرود.
اما چند علت شایع بوی بد دهان به شرح زیر است:
۱ـ بهداشت دهانی ضعیف: ناشی از مسواکزدن و نخدندان کشیدن نامنظم است. از نشانههای آن دندانهای پوشیده شده با دبری و پلاک، نواحی گیر غذایی بین دندانهای پوسیده و لثههای ملتهب است.
۲ ـ وجود عفونت در دهان (بیماریهای لثهای): از نشانههای آن لثه قرمز و ملتهب است که به آسانی خونریزی میکند (بخصوص بعد از مسواکزدن و نخ دندان کشیدن). وجود آبسههای دندانی و لقی دندانها، پوسیدگی دندانها و همچنین دندانهای نیمه نهفته باعث ایجاد بوی بد دهان میشود.
۳ ـ شستوشوی ناکافی دندانهای متحرک یا براکتهای ارتودنسی: باعث ایجاد نواحی گیر غذایی و تجمع باکتری در براکتهای ارتودنسی و سبب ایجاد زخم، عفونتهای باکتریایی و قارچی در زیر دست دندان متحرک میشود.
۴ ـ خشکی دهان: میتواند به علت داروهای خاص، بیماری شوگرن، مشکلات غدد بزاقی یا تنفس دهانی ایجاد شود. متخصص بیماریهای دهان میتواند اینها را از هم افتراق دهد.
۵ ـ داروها: داروهایی مانند آنتیهیستامینها و... باعث ایجاد بوی بد دهان میشود.
۶ ـ بیماریهای سیستمیک: دیابت، بیماریهای کبدی، کلیوی، ریوی، بیماریهای سینوسی، بیماری رفلاکس معده، فارنژیت، پنومونی و ترشحات پشت حلق میتوانند باعث ایجاد بوی بد دهان شوند.
۷ ـ محصولات تنباکو: مانند تنباکوی جویدنی و کشیدن سیگار.
۸ ـ غذاهای خاص: سیر، پیاز، غذاهای ادویه (مانند کاری)، برخی پنیرها، ماهی و... باعث ایجاد بوی ناخوشایند تنفس میشود که میتواند گذرا باشد، اما برخی بوهای ناخوشایند دهان پایدار است مانند رژیمهای غذایی با کربوهیدرات پایین، به دلیل سوخت چربی باعث فرآورده نهایی کتون میشود که بوی استون مانندی در بازدم ایجاد میکند.
۹ ـ علل دیگر: گیر کردن جسمی در بینی (اغلب در کودکان)، الکلیسم و مصرف بیش از حد مکملهای ویتامین و...
۱۰ ـ بیماریهای روانی: در برخی بیماریها به طرز وسواس گونهای احساس میشود دهان بوی بد دارد. بهترین معیار برای صحت آن تائید بوی ناخوشایند دهان از سوی نزدیکان بیمار است.
درمان بوی بد دهان
درمان بر اساس منشأ ایجاد آن متفاوت است. افراد میتوانند با مراجعه به متخصصان بیماریهای دهان علل زمینهای دهانی ـ دندانی را تائید یا رد نموده و سپس به متخصصان مربوط ارجاع داده شوند. نگران نباشید! اگر علت زمینه درست تشخیص داده شود، درمان بسیار آسان است و بزودی بوی خوش دهان شما باز میگردد.