هر کس تعریف خودش را از موفقیت دارد. بعضی نگاهی کاملا مادی‌گرایانه به آن دارند و بعضی دیگر موفقیت را درون‌شان جست‌وجو می‌کنند. تا به حال مقالات بسیاری در چطور خوانده‌اید که درباره‌ی چیستی موفقیت و چگونگی دست‌یابی به آن بوده‌اند. این بار برای تعریف موفقیت و راه‌های دست‌یابی به آن، به سراغ روان‌درمانگر رفتیم. آنچه در ادامه درباره‌ی روانشناسی موفقیت می‌خوانید، به قلمِ جویس مارتر (Joyce Marter) است که حدود ۲۰ سال از عمرش را در این وادی سپری کرده است.
اهمیت روانشناسی موفقیت
«موفقیت، یعنی دوست داشتن خودتان، دوست داشتن آنچه انجام می‌دهید و دوست داشتن روشی که انجامش می‌دهید.»
– مایا آنجلو
هر یک از ما در زندگی با فراز و نشیب‌های متفاوتی روبه‌رو هستیم و وقتی خودمان را با دیگری مقایسه می‌کنیم، به نظرمان می‌رسد که روزگار منصفانه برخورد نکرده است. اما من معتقدم به هر یک از ما دقیقا همان مقداری داده شده که برای یادگیری از این سفر درونیِ معنویِ منحصربه‌فرد به آن نیاز داریم.
آدم‌های زیادی را دیده‌ام که فقط زندگی می‌کنند؛ اجازه می‌دهند نیروهای بیرونی برای‌شان تصمیم بگیرند و جهت‌شان را تعیین کنند. علاوه بر این، باید تأکید کنم که همه‌ی ما در مسیر زندگی، ناخودآگاه آن چیزی را بازسازی می‌کنیم که برای‌مان آشناست، این فرایند ادامه می‌یابد تا وقتی چیز بهتری را انتخاب کنیم و آگاهانه در آن مسیر قدم برداریم.
اگر با آغوش باز به سمت یادگیری بروید، مطمئن باشید که این دشواری، دانش فوق‌العاده‌ای برای‌تان به ارمغان می‌آورد و همین دانش است که شما را به سوی روشنگری هدایت خواهد کرد. یکی از بزرگترین هدایایی که من به عنوان روان‌درمانگر (psychotherapist) گرفته‌ام، خِرد جمعیِ مراجعه‌کنندگانم است. برای من افتخار بزرگی است که در مسیر غلبه بر چالش‌های زندگی، در آغوش کشیدنِ داشته‌ها و توانایی‌ها، و حرکت به سوی خودشکوفایی، از نزدیک آنها را همراهی کنم.
برای موفق بودن، باید بیدار شویم، باید از جا برخیزیم و با تمام وجود در عرصه‌ی زندگی حاضر شویم. باید خودمان را با شگفت‌انگیزترین سرنوشت‌ها هماهنگ کنیم و مسیر مناسبی را به سوی آن طرح‌ریزی کنیم. باید آگاهانه مسیری را انتخاب کنیم که بیداریِ آگاهی‌مان را هم از منظر فردی و هم جمعی، تسهیل کند.
همه چیز در زندگی به هم پیوسته است. در مسیر تکامل‌مان، روابط و کار و زندگی‌مان هم شکل می‌گیرند. متقابلا، همین‌طور که تحت تأثیر روابط و کارمان هستیم، تکامل می‌یابیم.
من به عنوان کسی که حدود ۲۰ سال از عمرش را روان‌درمانگر بوده و حدود ۱۵ سال هم کارآفرین، متوجه شده‌ام که سلامت روانی و موفقیت شغلی، در حقیقت دو روی یک سکه هستند. تنها زمانی که آگاه، سالم و متعادل هستیم می‌توانیم در زمینه‌ی روابط عاطفی، سلامتی، استفاده از زمان و پول عملکرد موفقی داشته باشیم.
اینها توصیه‌های من برای تسلط بر روانشناسی موفقیت هستند:
۱. درباره‌ی چراییِ کاری که انجام می‌دهید، آگاهی پیدا کنید
همه‌ی ما به دلیلی به موقعیت‌های شغلی و عاطفی فعلی دست یافته‌ایم. نقش‌هایمان را در خانواده آموخته‌ایم و اغلب آن‌قدر الگوها را بازسازی می‌کنیم تا در نهایت راه خود را از میان‌شان پیدا کنیم. عادات قدیمی را کنار بگذارید، همان عاداتی که دیگر به دردتان نمی‌خورند.
۲. آغوش‌تان را به سوی کامیابی باز کنید
روانشناسی شناختی توصیه می‌کند که افکارمان را پیش از احساسات و رفتارهایمان قرار دهیم. نباید خودتان را با باورهای محدودکننده، به غل و زنجیر بکشید. همان‌طور که دکتر جویس بِرادرز (Joyce Brothers) گفته است: «موفقیت در حقیقت حالتی ذهنی است. اگر می‌خواهید موفق شوید، پس باید به دید شخص موفق به خودتان نگاه کنید.» به قدرت افکارتان اعتماد داشته باشید و همه‌ی خوبی‌ها را به سوی زندگی‌تان هدایت کنید.
۳. توجه خود را به «اکنون» معطوف کنید
به گذشته احترام بگذارید، از آن بیاموزید و بعد هم رهایش کنید. درباره‌ی آینده هم نگران نباشید. به سراغ قدرت فوق‌العاده‌ی روش‌های ذهن‌آگاهی هم‌چون تنفس عمیق و مدیتیشن بروید. این تمرین‌ها شما را در لحظه‌ی جاری، محکم و پایدار می‌کنند.
۴. قدرتِ هدف را بیابید
وین دایر (Wayne Dyer) می‌گوید: «هدف ما، واقعیت را شکل می‌دهد.» اهداف اصلی زندگی‌تان را شناسایی کنید، آنها را روی کاغذ بیاورید و با آنها زندگی کنید.
۵. دید خود را گسترش دهید
همان‌طور که در روانشناسی ورزشی گفته می‌شود، تجسم مثبت، احتمال موفقیت را افزایش می‌دهد. از خودتان بپرسید اگر چراغ جادو داشتم، چه آرزوهایی می‌کردم. سطح خواسته‌هایتان را بالا ببرید. به دنبال نقاط قوت و توانایی‌هایی در خود بگردید که به دیگران نفع برسانند. روابط «برد-برد» ایجاد کنید تا کائنات با تمام قدرتش از آن حمایت کند. برای خودتان «تابلوی تجسم» درست کنید.
۶. سرزنش‌گر درون‌تان را خاموش کنید
به صدای درون‌تان توجه کنید و ببینید آیا افکار منفی‌ای وجود دارند که احتمالا ریشه در گذشته داشته باشند یا نه. با «زوم اوت» کردن و فاصله گرفتن، از باورهای منفی جدا شوید و از زاویه‌ی دیگری، به عنوان شخصی بی‌طرف، به این وضعیت نگاه کنید.
۷. مثبت اندیشی را تمرین کنید
طبق قانون جذب، هر مثبتی، مثبت دیگری را جذب می‌کند. فهرستی از آن چیزهایی که قدردان‌شان هستید تهیه کنید. به جای بدترین منتقد، بهترین مشوق خود باشید.
۸. پذیرفتن را تمرین کنید
انرژی خود را با مبارزه و مقاومت در برابر آنچه نمی‌توانید تغییر دهید (مثل آدم‌ها، احساسات‌شان، رفتارهایشان و…) هدر ندهید. در عوض نیروی خود را جمع کنید برای تغییر آنچه میتوانید (مثل تفکرتان، رفتارهایتان، حد و مرزهایتان و…). ببخشید و رنج و خشم‌ها را رها کنید؛ این کار را برای آزاد کردن خودتان از این زنجیرها انجام دهید.
۹. به دنبال پیشرفت‌های شخصی و حرفه‌ای باشید
همه‌ی ما گاهی به موانع برخورد می‌کنیم، اما چگونگی واکنش‌مان است که تعیین می‌کند در دور باطل گرفتار شده‌ایم و مدام دور خودمان می‌چرخیم، یا رشد می‌کنیم و بزرگ می‌شویم. به خودتان فرصت بدهید و بدانید که همه‌ی ما انسان هستیم و در جریان. از اشتباهات عبرت بگیرید، انعطاف‌پذیر باشید و با قدرت پیش بروید.
۱۰. خودتان را عاشقانه دوست داشته باشید
با خودتان مهربان باشید و به خودتان اهمیت بدهید. بین کار و زندگی تعادل ایجاد کنید و شبکه‌ی حمایتی مثبتی برای خود ایجاد کنید. این عشق به خود را با تعهد به دست‌یابی به بزرگترین موفقیت‌هایتان در زندگی نشان دهید.
موفقیت یعنی زندگی با تمام وجود، با صداقت و با شجاعت، آن هم به شیوه‌ای که تا جای ممکن با بهترین‌های خودتان و دیگران هماهنگ شوید.