دیگر، زمان بازی با اسباب بازی های تفریحی به اتمام رسیده است، اغلب خانواده ها وقتی به مغازه های فروش اسباب بازی مراجعه می كنند، سعی دارند از بین اسباب بازی های خشن و تفریحی، اسباب بازی هایی را خرید كنند كه ذهن كودكان را به خلاقیت وادار كند. بنابراین، بازی های فكری و آموزشی در میان سایر اسباب بازی ها یك سر و گردن بالاتر قرار دارند. با این حال، با ورود رایانه و بازی های رایانه ای، هم اینك كودكان و نوجوانان دوست دارند به جای بازی با وسایل تفریحی و ورزشی، به این نوع بازی های دیجیتالی بپردازند.
«میشل رسینك» مدیر گروه تحقیقاتی مهد كودكهای انگلستان طی گفت و گویی با خبرنگار بی بی سی «آلفرد هرمیدا» علل گرایش كودكان و نوجوانان به این نوع بازی ها را توضیح می دهد، مطلبی در این زمینه به صورت پرسش و پاسخ از اینترنت تهیه شده كه در پی می آوریم. * میشل: ما می خواهیم كمك كنیم تا اسباب بازی های هوشمند برای بچه ها توسعه یابند. البته ما به ساخت اسباب بازی های هوشمند علاقه چندانی نداریم، بلكه می خواهیم اسباب بازی هایی بسازیم كه بچه ها را به فكر كردن وادار كند. ما متوجه شدیم یكی از بهترین روش هایی كه به یادگیری كودكان كمك می كند، این است كه برای آنها اسباب بازی و ابزار جدیدی فراهم كنیم تا آنها بتوانند فعالیت های خلاقیت آمیز انجام دهند، طراحی كنند و با لوازم و رسانه های جدید اطرافشان، چیزهای نو ایجاد و اختراع كنند. آلفرد: بنابراین، چگونه این تكنولوژی می تواند قدرت خلاقه كودك را برانگیزاند؟ * میشل: اگر ما به بچه ها نوع درستی از بازی خانه سازی بدهیم، بدین ترتیب می توانیم قدرت خلاقیت آنها را تحریك كنیم. با وسایل سنتی خانه سازی، بچه ها می توانند قلعه و خانه بسازند و به این ترتیب با ساختار ساختمان هایی كه در دنیا ساخته می شود، آشنا شوند. با تكنولوژی جدید، بچه ها می توانند چیزهایی بسازند كه زنده مجسم شوند، حركت كنند و كنش و واكنش نشان دهند. چیزهایی كه آنها می سازند، مثلاً دقیقاً مثل یك خرگوش نیست، ولی می تواند مثل یك خرگوش رفتار كند، در اطراف حركت كند و تأثیر متقابل بر محیط اطراف داشته باشد. آلفرد: با این كارها، بچه ها چه چیزهایی یاد می گیرند؟ * میشل: آنها می توانند درك كنند چیزهایی كه در دنیا وجود دارد، واقعاً چطور كار می كنند. آنها با ساخت یك روبات كوچك، با چراغ سنسوری كه به ارتعاش درمی آید، به درك جدیدی می رسند. آنها وقتی می بینند كه یك شب پره در اطراف یك لامپ چطور پرپر می زند، متوجه این رفتار می شوند و درك می كنند چه قانونی باید حكمفرما باشد. این امر باعث می شود آنها هم دنیای تكنولوِژیكی و هم دنیای بیولوِژیكی اطرافشان را درك كنند. آلفرد: آیا خطرناك نیست كودك به این زودی با تكنولوژی و علم، آن هم به طور چشم بسته آشنا شود؟ * میشل: من فكر نمی كنم این موضوع برای كودك خیلی زود باشد. چیزهای زیادی وجود دارند كه بچه ها می توانند در هر سنی شروع به استفاده از آن بكنند. البته من نمی گویم این امر می تواند جایگزین لوازم و اسباب بازی های سنتی كه بچه ها با آن بازی كرده اند، بشوند. قصد ندارم آنها كنار گذاشته شوند. بلكه ما همیشه می توانیم جذابیت نوع لوازمی را كه بچه ها با آن بازی می كنند، بالا ببریم. آلفرد: این تكنولوژی تا حدی پیچیده به نظر می رسد و باعث می شود تعداد زیادی از بچه ها از آن دوری كنند. هر كسی می تواند از مداد رنگی و كاغذ استفاده كند. مانعی برای استفاده از مداد رنگی و كاغذ وجود ندارد. * میشل: اشتباه است كه تكنولوژی را امری بسیار پیچیده به بچه ها نشان دهیم كه آنها نتوانند افكار و احساسات خود را بیان كنند. آنچه كه ما می خواهیم انجام دهیم، این است كه تكنولوژی را ایجاد كنیم تا بچه ها را قادر سازد افكار و احساسات خود را بیان كنند به همان راحتی كه با مداد رنگی و كاغذ این كار را انجام می دهند. خوب است اسباب بازی سنتی بچه ها، مداد رنگی و كاغذ و خانه سازی را به عنوان یك استاندارد در نظر بگیریم، لازم است ما وسایل جدید تكنولوژیكی را به راحتی آن تكنولوژیها بسازیم. باید به خاطر داشته باشیم كه مداد رنگی زمانی یك تكنولوژی محسوب می شد. صدها سال پیش بچه ها مداد رنگی نداشتند، بنابراین اختراع آن یك پدیده پیشرفته تكنولوژی به نظر می رسید، اما امروزه به عنوان بخشی طبیعی از دوران كودكی به نظر می رسد. امروزه نیز تكنولوژی جدید دیجیتالی، ممكن است جدید و پیشرفته به نظر برسد، اما در آینده، اگر ما به درستی آنها را توسعه دهیم، آنها هم مثل مداد رنگی و كاغذ بسیار عادی به نظر خواهند رسید. آلفرد: اسباب بازی های دیجیتالی زیادی در بازار وجود دارند كه در آنها، از تكنولوژی كامپیوتر استفاده شده است. شما برای بچه ها، چه چیزهای قابل دسترسی می سازید؟ * میشل: من به طور كلی خیلی تحت تأثیر بازی های دیجیتالی كه امروزه در بازار وجود دارد، نیستم. بسیاری از آنها تكنولوژی را در راههای سطحی به كار برده اند. مثل این كه تعدادی چراغ چشمك زن یا صدای بیپ بیپ اضافه كنند. اینها ممكن است اسباب بازی ها را مهیج نشان دهند، اما نمی توانند مدت زمان زیادی ارزشمند باشند. این گونه تكنولوژی ها كه در ساخت اسباب بازی ها به كار می روند، آنها را زنده و هوشمند نشان می دهند اما فرصت جدید خلاقیت برای بچه ها ایجاد نمی كنند. لازم است ما واقعاً بر این نكته تأكید كنیم كه چگونه می توانیم با استفاده از تكنولوژی، از اختراعات خلاقیت آمیز توسط بچه ها حمایت كنیم. امروزه اكثر بازی های الكترونیكی جدید به این نكته توجه ندارند، اما فكر می كنم در آینده امكانات بسیاری ایجاد شود. آلفرد: به نظر شما اسباب بازی ایده آلی كه با استفاده از تكنولوژی دیجیتالی باعث تقویت خلاقیت شود، كدام است؟ * میشل: چندین سال است كه ما با شركت اسباب بازی سازی «لگو» همكاری كرده ایم تا آجرهای خانه سازی تولید كنیم. شما می توانید از آجرهای لگو سنتی استفاده كنید و آنها را به هم بچسبانید تا یك ساختمان بسازید. این آجرها را می توانید كنار هم بگذارید تا چیزهایی بسازید كه در دنیا وجود دارند و می توانند زنده مجسم شوند و به اشیا دیگر كنش و واكنش نشان دهند. ما مشاهده كرده ایم از این آجرهای خانه سازی جدید در راههای وسیعی استفاده می شود و این یكی از عناصر كلیدی یك اسباب بازی خوب است. از این آجرها فقط برای خانه سازی استفاده نمی شود، بلكه به شیوه های متفاوتی از آنها استفاده می شود. بچه ها می توانند از این آجرها برای ساخت هر چیزی از یك كارخانه شكلات سازی اتوماتیك گرفته تا موجوداتی كه با هم اثر متقابل دارند، استفاده كنند یا اینكه یك پارك تفریحی بسازند.
آلفرد: ثابت شده كه این آجرها محبوبیت زیادی دارند. به نظر می رسد نسبت به سایر اسباب بازی ها این آجرها بهتر می توانند استعداد نهایی بچه ها را كشف كنند كه به این ترتیب بچه ها می توانند كارهای زیادی با آنها انجام دهند؟ * میشل: اینها همچنین قدرت خلاقیت بزرگسالان را افزایش می دهند. بسیاری از این اسباب بازی ها به بزرگسالان فروخته می شود كه این امر نشانه خوبی است و نشان می دهد تعداد زیادی از بزرگسالان نیز به اكتشافات تفریحی علاقه مند هستند. اگر ما نوع درستی از تكنولوژی را برای آنها فراهم كنیم، آنها می توانند به مدت طولانی به بازی ادامه دهند، كشف كنند، بسازند و یاد بگیرند. آلفرد: در تمام اینها، عنصر آموزشی وجود دارد. زمانی كه بچه ها از اسباب بازی استفاده می كنند، در واقع در حال یادگیری امور كاملاً پیچیده دیجیتالی هستند. * میشل: طی سالیان طولانی ما دریافته ایم كه بسیاری از بهترین تجارب یادگیری ما، زمانی رخ می دهد كه چیزی را خلق یا طراحی می كنیم. اگر ما بخواهیم به یادگیری بچه ها كمك كنیم، لازم است به آنها ابزار جدید برای طراحی و ابداع بدهیم. این دقیقاً همان چیزی است كه آجرهای خانه سازی لگو انجام می دهند. این امر تعداد چیزهایی را كه بچه ها می توانند طراحی یا خلق كنند افزایش می دهد و بنابراین میزان چیزهایی كه آنها می توانند در این فرآیند یاد بگیرند، افزایش می یابد. بعضی موارد آنها چیزهایی یاد می گیرند كه جزو برنامه آموزشی تحصیلی شان است. اما این وسایل به بچه ها كمك می كند آموزش را از راه بهتری یاد بگیرند، زیرا آن وسایل می تواند مهیج تر و مورد علاقه بچه ها باشد. آلفرد: شما آینده این اسباب بازی های هوشمند را چگونه پیش بینی می كنید؟ ما از این مرحله به كجا خواهیم رفت؟ * میشل: اولاً ما هنوز برای استفاده آسانتر بچه ها از این وسایل راه درازی در پیش داریم تا آنها بتوانند چیزهایی ایجاد كنند كه در قوه تخیل آنهاست. ما می خواهیم فنونی ایجاد كنیم كه بچه ها را با نقشه خیالی روبه رو كند و سپس نقشه خیالی آنها را به واقعیت تبدیل كند. لذا لازم است ما اسباب كار جدید خانه سازی را طوری طراحی كنیم كه بچه ها به راحتی بتوانند قوه تخیل خود را به كار گیرند و آنها را به واقعیت تبدیل كند. ما مشاهده خواهیم كرد در جهت دیگر علاوه بر استفاده از تكنولوژی كامپیوتری، این اسباب بازی ها به طور فزاینده ای از تكنولوژی ارتباطات استفاده خواهند كرد. بچه ها نه تنها یك ماشین اتوماتیكی یا موجود متحرك خواهند ساخت، بلكه گروه زیادی از موجوداتی ایجاد خواهند كرد كه با هم ارتباط دارند. ما علاوه بر انقلاب كامپیوتری، از انقلاب ارتباطاتی استفاده خواهیم كرد. آلفرد: این ایده شگفت انگیز به نظر می رسد موجوداتی كه ایجاد كرده اید، بتوانند با یكدیگر ارتباط برقرار كنند؟ * میشل: برای انجام این كار ما متوجه شده ایم كه بچه ها در مورد ارتباطات عمومی و همچنین ارتباطات انسانی چیزهای زیادی یاد می گیرند. همان طور كه آنها موجودات روباتیك خود را برای ارتباط با یكدیگر برنامه ریزی می كنند، درباره ارتباطاتی كه می تواند به ایجاد ارتباط بهتر با دیگران كمك كند، نیز چیزهایی یاد می گیرند.