خصوصيات و ويژگي هاي رشدي كودكان 6 تا 9 سال
1- خصوصيات جسماني
كودكان در شش سالگي وارد مرحله دوم زندگي رشدي خود مي شوند . رشد طولي آنها نسبت به دوران قبل از آن كند ترمي شود . ولي رشد عرضي آنها سريعتر و به همين دليل عضله ها نيز بزرگ تر و حجيم تر مي شود به طوري كه 75 درصد وزن بدن آن ها را ماهيچه هاي بدن تشكيل مي دهد. يك كودك معمولي در سن شش سالگي حدود 123 سانتي متر قد و حدود 23 كيلوگرم وزن دارد . يك كودك نه ساله نيز حدود 139 سانتي متر قد و 28 كيلوگرم وزن دارد.
سيستم عصبي در عضلات كوچك هنوز كارايي لازم را پيدا نكرده است و كودك در اجراي حركات و فعاليت هاي جسماني عضلات بزرگ بدن را به كار مي گيرد .
بدين ترتيب حركات كودك در اين سنين غالبا خشن است و از تمام عضلات براي اجراي يك حركت و مهارت استفاده مي كند به دليل كاهش برجستگي شكم در سنين بعد از شش سالگي ميزان انعطاف پذيري مفاصل بدن بيشتر مي شود. اين ويژگي در دختران نسبت به پسران بيشتر جلوه مي كند.
در دانش آموزان سال اول دبستان هنوز هماهنگي كامل بين دست ها و چشم ها و پاها وجود ندارد و اين موضوع باعث مي شود كه كودكان براي عمل به مهارت هاي ورزشي حركات زائد و غير ضروري داشته باشند.
در سنين شش تا نه سالگي شكل گيري بدن تدريجي و رشد استخوان ها در جهت افزايش ضخامت آنهاست . در اين سنين در هنگام فعاليت هاي جسماني به دليل كوچك بودن ششها تعداد تنفس و ضربان قلب به سرعت افزايش مي يابد و حركات ورزشي شديد كودك را به نفس نفس مي اندازد . پس مربي تربيت بدني مي بايست در نحوه ارائه و اجراي تمرينات بيش از پيشرقت كند.
2- خصوصيات و ويژگي هاي عاطفي
ويژگي هاي كودكان شش تا نه سال با خصوصيات كودكان سنين پيشين متفاوت است به طور مثال كودك از شش سالگي به بعد كم كم ياد مي گيرد كه چگونه واكنشهاي عاطفي خود را كنترل نمايد.كودكان در اين دوره سرشار از احساسات اند و به سبب حساسيت فراوان از وقايع زندگي به شدت متأثر مي شوند و اين تأثير پايه هاي عواطف آنان را در آينده بنا مي كند.
انواع واكنش هاي عاطفي در اين دوره عبارت اند از خشم ، ترس ، حسادت ، كنجكاوي، لذت محبت و هيجانات شديد و غيره .
دانش آموزان سال اول و دوم بايد بتوانند خود را با وضعيت جديد سازگار كنند هر چند كه در دوره هاي بعد نيز دچار مشكلات عاطفي و رفتاري مي شوند . كودكان در اين دوره ممكن است هيجانات خود را به شيوه هاي مختلفي تخليه كنند انتقام و درگيري هاي بدني در اين دوره و به ويژه در هنگام تمرينات ورزشي رايج است بازي و فعاليت هاي ورزشي وسيله بسيار مناسبي براي تخليه هيجاني در اين دوره است و نظارت معلم تربيت بدني بر كلاس بسيار ضروري است تا كلاس تربيت بدني محل انتقام گيري بين دانش آموزان نشود.
در سن 8 سالگي دانش آموزان ياد مي گيرند كه به تدريج بر اميال خود مسلط شوند و قوانين و مقررات ورزشي فرا گرفته را رعايت نمايند. اعتماد به ديگران را ياد مي گيرند و حس ابتكار و استقلال در آنان پرورش مي يابد . از سنين 8 تا 9 سالگي كودكان صاحب شخصيت پايدارتري نسبت به گذشته مي شوند . تأثير پذيري كودك از افراد مورد علاقه به ويژه معلم بيشتر مي شود . در اين دوره مربي تربيت بدني با تنظيم برنامه هاي ورزشي مناسب از گرايش افراد به فعاليت هاي ورزشي به نحو سودمندي استفاده مي كند و برخي مقررات اجتماعي مثل رعايت نظم ، همكاري و مسئوليت پذيري را در كلاس هاي تربيت بدني به دانش آموزان آموزش مي دهد. در اواخر نه سالگي گرايش دانش آموز به فعاليت هاي اجتماعي بيشتر شده و دوست دارد در بازي هاي گروهي چندنفره شركت نمايد.
2- خصوصيات رواني - حركتي
دانش آموزان كلاس هاي اول تا سوم در معرض تجربه هاي بزرگ قرار دارند عادت به كم كاري و يا فعاليت و تحرك در اين دوره در انش آموزان پديد مي آيد بنابراين لزوم تدوين برنامه هاي مناسب حركتي براي دانش آموزان در برنامه هاي آموزشي امري اجتناب ناپذير مي نمايد.
در اين دوره رشد حركتي دختران و پسران متفاوت است. دختران در مهارت هاي مربوط به ماهيچه هاي كوچك و ظريفتر كه نياز به دقت بيشتري دارد مانند نقاشي و ... بر پسران برتري پيدا مي كنند در حالي كه پسران در مهارت هاي مربوط به ماهيچه هاي درشت تر و قويتر مثل پرش ، پرتاب توپ بسكتبال و واليبال و ... بر دختران برتري دارند.
كودكان در سنين شش تا نه سال بايد در مهارت هاي بنيادي در قالب بازي هاي ورزشي نظير انداختن و گرفتن توپ ، ضربه زدن به توپ ، راه رفتن ، دويدن ، صعود كردن و نيز مهارت هاي دوچرخه سواري ، شنا و ... مهارت كافي پيدا كنند. سرع انتقال مهارت كودكان در اين دوره حدود نصف ميزان سرعت انتقال بزرگترهاست . در اجراي حركات نيز پيشرفت هايي حاصل مي شود به طوري كه طول گام در راه رفتن و دويدن بيشتر و تعادل بدن كاملتر مي شود . جهيدن ، پريدن و لي لي كردن را خيلي سريع ياد مي گيرند و نواقص مهارتي خود را رفته رفته مرتفع و با چابكي و زيبايي حركات را انجام مي دهندو قادرند از روي موانع كوتاه بپرند. دانش آموزان در اين سنين قادرند حركات اوليه برخي از بازي ها را ياد بگيرند به طوري مثال توپ را به نقطه معيني از ديوار بزنند و دوباره آن را بگيرند .