برای راهنمائی پدر و مادرها در رویاروئی با خجالت و کمروئی کودکان، آنچه را که باید کرد و آنچه را نباید کرد، در زیر بهصورت فشرده شرح میدهیم:
آنچه باید کرد:
- از همان وقتی که متوجه شدید بچهٔ شما خجالتی است، از میان همسالان او همبازیهای مناسبی برایش انتخاب کنید. بهتر است این همبازیها کمی کوچکتر باشند تا بچهٔ خجالتی شما نسبت به آنها احساس برتری کند و احساس حقارت و عدم اعتماد بهنفس در او ریشهکن شود.
- نارسائیهای جسمانی او را در نظرش کماهمیت و کوچک جلوه دهید و در مقابل صفات خوب و استعدادهایش را بستائید و تشویقش کنید.
- در صورت امکان او را به مهد کودک بفرستید تا معاشرت با بچههای همسال تاحدودی از حجت و کمروئی او بکاهد. وقتی که کمی بزرگتر شد، او را به انجام ورزشهائی در خور سن وسال و مورد علاقه و توجهش تشویق کنید.
- وادارش کنید که گاهی خریدهای کوچک روزانه را او انجام دهد و بهتدریج انجام وظایف و کارهای مهمتری را از او بخواهید. فراموش نکنید که ریشه کمروئی او به علت عدم اعتماد بهنفس است، بنابراین در هر موقعیتی لیاقت او را به خودش بقبولانید تا به شایستگیاش اطمینان یابد.
- در هر فرصتی با او گفتگو و بحث کنید تا بتواند حرف بزند و اندیشههایش را ابراز کند و به دفاع از عقاید و تصوراتش بپردازد.
- از بچگی عادتش دهید که شعر یا قصهها و لطیفههای جالب را از بر کند و در حضور شما و دیگران بیان دارد. وقتیکه به مدرسه رفت و خواندن و نوشتن آموخت، تشویقش کنید که قطعات جالب کتابی را با صدای بلند بخواند و با دقت گوش دهید تا مطمئن شود که مورد توجه قرار دارد.
آنچه نباید کرد:
- حجب و خجالت فرزندتان را بهصورت نقطه ضعفی به رخ او نکشید و مدام بهخاطر اینکه خجالتی و دست و پا چلفتی است، او را مورد ایراد و انتقاد و سرکوفت قرار ندهید.
- اگر از سلام و خوش و بش با افراد غریبه روگردان است، اهمیتی ندهید. همین بیتوجهی پس از چندی سبب میشود که خودش برای جلب توجه در رفتارش تجدید نظر کند.
- در حضور دوستان و همسالانش او را مورد سرزنش و تحقیر قرار ندهید و به او تلقین نکنید که با این خجالت وکمروئی هرگز در زندگی موفق نمیشود.
- لباسهائی برایش انتخاب نکنید که از نظر زیبائی یا گرانی قیمت تک و انگشتنما باشد و توجه و حسادت بچههای دیگر را جلب کند. بهعکس این مورد هم توجه داشته باشید تا بهخاطر سر و وضع نامناسب در جمع همسالان به احساس حقارت دچار نشود.
- از او شکایت نداشته باشید که چرا با میهمانها نمیجوشد و غریبی میکند یا در موقع مورد خطاب واقع شدن زود سرخ میشود. اینگونه واکنشها که در بعضی از کودکان وجود دارد، در معاشرتهای بیشتر و عادت کردن به زندگی اجتماعی بهتدریج برطرف خواهد شد.