اغلب اوقات اگر کمي وقت و حوصله کنيم متوجه وجود خلاقيت در بچه ها مي شويم . بهترين زمان براي اطلاع از خلاقيت کودکان ، تماشاي آنها به هنگام بازي است. کودک را در حالي که آزادانه و فارغ البال با مواد و اسباب بازيهايش سرگرم بازي است تماشا کنيد.کودکان خلاق اغلب براي هر يک از وسايل بازي خود موارد استفاده متفاوتي پيدا مي کنند و قبل از اينکه از وسيله اي به سراغ وسيله ديگر بروند از آن به انواع مختلف استفاده مي نمايند.
کودک خلاق چه نشانه هايي دارد؟
اغلب اوقات اگر کمي وقت و حوصله کنيم متوجه وجود خلاقيت در بچه ها مي شويم . بهترين زمان براي اطلاع از خلاقيت کودکان ، تماشاي آنها به هنگام بازي است. کودک را در حالي که آزادانه و فارغ البال با مواد و اسباب بازيهايش سرگرم بازي است تماشا کنيد.کودکان خلاق اغلب براي هر يک از وسايل بازي خود موارد استفاده متفاوتي پيدا مي کنند و قبل از اينکه از وسيله اي به سراغ وسيله ديگر بروند از آن به انواع مختلف استفاده مي نمايند.
کودک خلاق اغلب از منابع خود به انواع و اشکال مختلف و گاه حيرت انگيز استفاده مي کند.ممکن است يک جعبه خالي براي کودک خلاق ارزشي به مراتب بيش از بهترين و پيچيده ترين اسباب بازيها داشته باشد.
بزرگترها مي توانند از کودک سوال کنند و بعد به دقت و با حوصله به جوابهايش گوش بدهند.کودکان خلاق اغلب با آب و تاب حرف مي زنند. ذکر جزييات يک ماجرا و به تفضيل سخن گفتن مي تواند نشانه قدرت خيال و تصور زياد باشد .بزرگترها بايد به اين مهم توجه داشته باشند که کودکان خلاق ممکن است رفتارهايي را به نمايش بگذارند که گاه چالش برانگيز هستند .
جدول شماره يک خلاصه اي از رفتارهايي را که مي توانند نشانه خلاقيت باشند توضيح داده است .
دقت و توجه شديد در گوش دادن ،مشاهده کردن ،يا انجام دادن کاري : نشنيدم مرا براي خوردن شام صدا بزنيد.
شور و نشاط و مشغوليتهاي شديد جسماني : دارم فکر مي کنم نمي توانم قرار بگيرم .
استفاده از قياس در صحبت : احساس مي کنم يک پيله هستم که مي خواهم به يک پروانه تبديل شوم
عادت به وارسي منابع مختل: مامان ! من هم کتاب خواندم ،هم تلويزيون تماشاکردم و هم از معلم سوال کردم اما هنوز نمي دانم خدا کجا زندگي مي کند.
نگاه کردن با دقت به اشياء: اما اين هزار پا که فقط نود و نه پا دارد.
اشتياق صحبت کردن درباره کشفيات با ديگران : مي داني چه شد ،حدس بزن .....
ادامه انجام برنامه بعد از تمام شدن وقت : مامان ،حتي زنگ تفريح هم نقاشي کردم تا کارم تمام شود.
پي بردن به روابط در چيزهايي که به ظاهر با هم بي ارتباطند: مي داني چيه ،کلاه جديدت شکل يک پروانه است
فکرکردن به چيزي که مثلا در يک برنامه تلويزيوني نشان داده اند : مي دانيد فردا مي خواهم در باغچه دنبال طلا بگردم
کنجکاوي زياد براي سر درآوردن از امور: خواستم بدانم که حياط از بالاي پشت بام چگونه ديده مي شود.
استفاده از اکتشاف يا يک تجربه : فکر کردم اگر آرد و آب را با هم ترکيب کنيم نان ساخته مي شود ،اما ديدم که يک تکه خمير سفيد شد.
در صدا در اثر يک اکتشاف : با آب و آرد خمير درست مي کنند.
عادت به سوال و آزمودن نتايج : مي تونم با آب و صابون حباب درست کنم ؟
صداقت و ميل شديد به اطلاع يافتن از امور : مامان اميدوارم از اين حرف ناراحت نشويد،اما فکر مي کنم عمو نوروز وجود خارجي ندارد.
عمل مستقل : درباره مسابقات اتوموبيل راني کتاب جالبي پيدا نکردم ،خودم در اين باره يک انشا ء مي نويسم
جسارت در گفتار : به نظر من بچه ها بايد حق راي داشته باشند.
دقت نظر: تا کارم را تمام نکنم نمي توانم با شما بازي کنم
استفاده از نظريات و اشياء براي دستيابي به يک هدف :قصد دارم با اين نخ و اين مداد يک دايره بکشم.
طرح سوال : وقتي برف آب مي شود رنگ سفيد برف کجا مي رود.
ميل به اطلاع يابي و کشف احتمالات: فکر مي کنم اين لنگه کفش پاره به درد گلدان شدن مي خورد
يادگيري به ابتکار خود: ديروز به کتابخانه مدرسه رفتم و به همه کتابهايي که درباره دايناسورها نوشته شده بود نگاه کردم.
طرح سوالات عجيب : راستي اگر حيوانات آدم مي شدند و آدمها حيوان ، چه اتفاقي مي افتاد؟
منبع :کتاب " خلاقيت ( شناخت ويژگي هاي کودکان و برخورد مناسب با آنها ) "-نويسندگان :گريوز ، گارگيلو ، اسلادر- برگردان :مهدي قراچه داغي ،انتشارات پيک بهار،چاپ دوم: 1379 ، تيراژ:2000
دانش آموز خلاق چه ويژگيهايي دارد ؟
1- ايده ها و نظرات خود را بدون ترس در کلاس مطرح مي کند.
2-معمولا براي مسائل راه حل ها و پاسخ هايي متفاوت از ساير دانش آموزان ارائه مي کند.
3-به فعاليت هنري علاقه ي زيادي دارد و در اين زمينه داراي تجربه و مهارت است .
4-غالبا ايده ها و راه حل هاي بيش تري نسبت به ساير هم کلاسي هاي خود پيشنهاد مي کند.
5-معمولا قادر است با طنز پردازي ها و شوخي هاي جالب ديگران را بخنداند.
6-تمايل زيادي به تغيير نظرات معلم و يا مطالب کتاب دارد.
7-در کلاس اغلب سوالاتي غيرعادي و گاه عجيب و غريب مي پرسد.
8-علاقه ي زيادي به نقاشي و ترسيم افکار و ايده هاي خود دارد.
9-انتقاد گر است و هر نظر و عقيده اي را به راحتي نمي پذيرد.
10-گاهي به خاطر بيان نظرات و ايده هاي عجيب و غريبش در نظر دانش آموزان ديگر فردي غيرعادي جلوه مي کند.
11-از قوه ي تخيل خوبي برخوردار است.
12- معمولا در کلاس با آب و تاب صحبت مي کند و سعي مي کند ايده هايش را با جزئيات کامل شرح دهد.
13-داراي ابتکار است و غالبا ايده ها و پاسخ هاي منحصر به فرد ارائه مي کند.
14-حساس ،باريک بين و نکته سنج است .
15-بسيار فعال است و غالبا در آن واحد چند طرح و ايده در زمينه هاي مختلف را در سر مي پروراند.
16-به تجربه و آزمايش علاقه ي فراواني دارد.
17-در نفوذ و تاثير گذاري بر دوستان خود از توانايي زيادي برخورداراست.
18-آمادگي طرد شدن و عدم تاييد از طريق ديگران را داراست .
19-به مطالعه ي موضوعات متنوع و گوناگون علاقمند است و زمان قابل توجهي را به اين امر اختصاص مي دهد.
20-از اطلاعات عمومي زيادي برخوردارست و سعي مي کند که از آنها استفاده ي عملي و کاربردي کند
آشنايي باخصوصيات دانش آموزان خلاق
- دقت و توجه شديد در گوش دادن ، مشاهده کردن يا انجام دادن کاري
- استفاده از قياس در صحبت کردن
- ابراز هيجان در اثر يک اکتشاف
- عادت به پرسيدن سوال و آزمودن نتايج
- يادگيري از روي ابتکار شخصي
- عادت به گلچين و وارسي منابع مختلف (کتاب، تلويزيون، سوال از استاد، رايانه و...)
- صداقت و ميل شديد به اطلاع يافتن از امور
- طرح سوالات عجيب و غير معمول بالاتر از سطح علمي و سن دانش آموزان
- نگاه کردن با دقت به اشيا .
- اشتياق در صحبت کردن در مورد کشفيات ديگران
- مستقل عمل کردن و حس استقلال طلبي بالا
- شور و نشاط و مشغوليتهاي شديد جسماني
- ادامه کار بعد از تمام شدن وقت (نقاشي کردن بعد از زنگ تفريح ، گوش دادن به موسيقي و ...)
- دقت نظر فوق‌العاده و الگو برداري در نگاهها
- استفاده از نظرات و اشيا براي دستيابي به يک هدفي معين
- پي بردن به روابط در اموري که به ظاهر از هم بي‌ارتباطند.
- طرح رابطه‌ها مانند اينکه وقتي برف آب مي‌شود رنگ سفيد آن کجا مي‌رود.
- ميل به اطلاع يابي و کشف احتمالات
- علاقه مندي به چيستان و معماها و يافتن پاسخشان
- فکر کردن به چيزي که در تلويزيون ، رايانه و ساير رسانه‌ها نشان داده مي‌شود.
- استفاده از اکتشاف يا تجربه
- بررسي و مطالعه الگوهاي اختراعي دانشمندان
- مطالعه خاطرات و سخنان دانشمندان و بزرگان
- معاشرت و صحبت با بزرگان و دبيران و احساس لذت از اين صحبتها
- دست کاري روابط رياضي براي ايجاد رابطه جديد
- علاقه‌مندي به فشرده‌سازي و خلاصه‌نويسي مطالب
- دانش آموزان خلاق اغلب با آب وتاب حرف مي زنند.
- جزييات را مي‌گويند و رفتارهايشان را به نمايش مي‌گذارند.
- مي‌خواهند مطرح شوند.
- دنبال سوژه مي‌گردند تا برنامه ريزي بکنند