يكي از موضوعاتي كه خانوادهها را بسيار نگران ميكند لكنت زبان كودكانشان است. لكنت زبان عبارت است از تكرار و طولاني شدن اصوات و كلمات كه باعث كاهش رواني كلام ميشود و معمولا همراه با وقفهها و سكوتهاي مكرر است.
ميزان شيوع لكنت در جمعيت كلي حدود يك درصد است؛ اما ميزان بروز آن را نزديك به 3 درصد تخمين زدهاند. لكنت زبان معمولا قبل از 12 ماهگي آغاز ميشود و در اكثر موارد بين 18 ماهگي و 9 سالگي ظهور مييابد. بيشترين موارد آغاز لكنت در دو نقطه سني 2 تا 5/3 سالگي و 5 تا 7 سالگي است. بيماري لكنت در پسران به نسبت 3 به 1 بيشتر از دختران شايع است.
علت چيست
با وجود پيشرفتهاي بسيار زياد دانش هنوز علت بروز لكنت زبان بطور دقيق مشخص نشده است؛ اما آنچه كه تاكنون مشخص شده، اين است كه لكنت علت واحدي ندارد بلكه تركيبي از عوامل جسمي، عاطفي و اجتماعي است. تشخيص اينكه آيا اينگونه ناراحتيهاي رواني علت لكنت زبان است يا لكنت خود حاصل حالات و فشارهاي ناشي از اختلالات رواني است، بسيار مشكل است. در بعضي از مواقع لكنت زبان ممكن است حاصل مشكلات دستگاه عصبي باشد در مواردي نيز لكنت زبان از زمان كودكي در اثر بعضي ناهنجاريهاي خفيف فيزيولوژيكي به وجود ميآيد.
درمان
لكنت زبان گر چه يك بيماري رفتاري تلقي ميشود ولي به علت تاثير و مداخله در شكلگيري ارتباط و شخصيت از اهميت بسيار زيادي برخوردار است. در تشخيص و درمان لكنت زبان كودكان برخورد درماني بايد به نحوي طرحريزي شود كه به اعتمادبهنفس كودك لطمهاي وارد نشود. متخصصان گفتاردرماني، بهترين سن براي درمان لكنت زبان در كودكان را قبل از 7 سالگي ميدانند. امروزه از روشهاي مختلفي براي اصلاح، درمان و بازپروري اختلالات گويايي و لكنت زبان استفاده ميكنند. از جمله اين روشها ميتوان به روشهاي زباني يا تلفظي، روش دوجانبه يا مكمل، رواندرماني، دارودرماني، رفتاردرماني و خوددرمانگري اشاره كرد.
10 فرمان
1- در صورت داشتن كودكي با لكنت زبان، هر چه زودتر در زمينه درمان عارضه وي به پزشك معالج مراجعه كنيد، چرا كه تاخير در شروع درمان و شدت يافتن فشارهاي محيطي، ميتواند منجر به بروز صدمات روحي و جسمي در آينده كودك شود.
2- از كمك به فرزند داراي لكنت خويش در گفتن كلمات خودداري كنيد و هرگز جمله او را كامل نكنيد.
3- از دادن تذكر و فشار آوردن به كودك براي صحيح حرف زدن خودداري كنيد.
4- سعي كنيد با تشويق كودك به صحبت كردن در جمع، اعتماد به نفس وي را بالا ببريد.
5- سعي كنيد آرام و به طور طبيعي گوش كنيد تا جمله تمام شود و ابراز خستگي نكنيد.
6- با رفتار و بيان خود به او نشان دهيد كه شما گوش ميكنيد كه چه ميگويد نه چگونه ميگويد.
7- از بيان عباراتي مثل سعي كن آهستهتر صحبت كني، نفس عميق بكش و آرام باش خودداري كنيد.
8- ارتباط چشمي طبيعي را با كودك دچار لكنت حفظ كنيد.
9- همواره با كودك داراي لكنت شمرده و ملايم صحبت كنيد، ولي نه خيلي آرام كه غيرطبيعي به نظر برسد.
10- توجه داشته باشيد كه لكنت زبان به هيچ وجه با بهره هوشي كودك ارتباطي نداشته و اين كودكان داراي ضريب هوشي در محدوده طبيعي هستند.