بیشتر مردم تفاوت استرس و اضطراب را نمیدانند و گمان میکنند هر دو یک چیز هستند. پیشتر با استرس و اضطراب آشنا شدیم. استرس و اضطراب دو اختلال روانی جدا از هم هستند. اما بسیاری از مردم میان این دو اختلال تفاوتی نمیبینند. شاید دلیل اینکه مردم تفاوتی بین استرس و اضطراب نمیبینند این باشد که نشانههای جسمانی که در هنگام استرس و اضطراب حس میکنند همسان است. میبینید مردم واژههایی مانند استرس سخنرانی و اضطراب سخنرانی را به کار میبرند؛ اما آیا میتوان این واژهها را به جای هم به کار برد؟ در این نوشته شما را با تفاوت استرس و اضطراب آشنا خواهم کرد تا بتوانیم مرز میان این دو اختلال روانی مهم را بشناسیم.
تفاوت استرس و اضطراب
منبع استرس و اضطراب
روشنترین فرق استرس و اضطراب این است که استرس دلیل روشنی دارد. در حالی که دلیل روشنی برای اضطراب نداریم. هنگامی که کسی میگوید دچار نگرانی است و این نگرانی و ترس دلیل روشنی دارد که فرد به آن آگاه است؛ میگوییم که او دچار اختلال استرس شده است. اما هنگامی که نگرانی و دلشورههای فرد بدون دلیل است و فرد دلیل درستی برای آن ندارد؛ فرد دچار اختلال اضطراب شده است. پس تا اینجا دانستیم که استرس سخنرانی، استرس آزمون دانشگاه، استرس رانندگی درست است و نمیتوان برای چنین چیزهایی از واژهی اضطراب بهره گرفت.
استرس در صورتی که کم باشد خوب است اما اضطراب بد است.
استرس میتواند مثبت باشد در حالی که اضطراب ویژگی مثبتی ندارد. دانشجویی را فرض کنید که باید برای آزمون دانشگاهش آماده شود. او به خاطر اینکه نگران است نمرهی خوبی نگیرد دچار استرس میشود. این احساس استرس باعث میشود فرد درس خواندن و آماده شدن برای آزمونش را جدیتر بگیرد. در نتیجه نمرهی خوبی به دست خواهد آورد. البته همانگونه که پیشتر هم گفته شد استرس به میزان کم خوب است اما اگر استرس برای دراز مدت و شدید باشد فرد دچار اختلال استرس شده است و باید برای رواندرمانی پیش روانشناس برود.
استرس زمینهساز اضطراب است.
استرس پیش از اضطراب پدید میآید و همانگونه که گفتم دلیل آن روشن است. فرد نسبت به دلیل استرس آگاهی دارد. ممکن است فرد تلاش کند که با بهرهگیری از مکانیزمهای دفاعی روانی، اثرات عوامل استرسزا را کم و استرس را مدیریت کند. در چنین حالتی استرس تا اندازهای کاسته و فراموش میشود ولی ممکن است در دراز مدت زمینهساز اضطراب شود. هنگامی که اختلال اضطراب در فرد شکل بگیرد او آگاهی درستی از این ندارد که اضطرابش در نتیجهی عوامل استرس پدید آمده است. پس استرس میتواند زمینهساز اضطراب شود.