والدین می بایست از بهترین سبک فرزندپروری که از رشد و نمو کودک آن ها حمایت می کند، استفاده کنند زیرا نحوه تعامل شما با کودک و نوع فرزندپروی او، تا پایان عمر بر زندگی فرزند شما تأثیر می گذارد. سبک فرزندپروری شما بر تمام مسائل کودک شما از جمله وزن او تا احساسی که نسبت به خودش دارد، تاثیر می گذارد.
امروزه والدین بسیار نگران آینده فرزندان خود هستند و تلاش می کنند تا بهترین امکانات و منابع را برای رشد فرزند خود مهیا کنند. در کنار تمام امکانات رفاهی فرزند خود، برای یادگیری سبک های فرزندپروی تلاش کنید و بهترین سبک آن را متناسب با ویژگی های خود و فرزندتان انتخاب کنید تا فرزند خود را برای آینده و تمام اتفاقات مبهم آن آماده کنید.
سبک های فرزند پروری چیست؟
سبک های فرزندپروری که امروزه معمولاً در روانشناسی تربیتی و فرزندپروری مورد استفاده قرار می گیرد بر اساس کار دیانا باومریند، روانشناس رشد در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی، در دهه 1960 شکل گرفته است.
نظریه باومریند این موضوع را بیان می کند که میان سبک فرزندپروری و رفتار کودکان رابطه تنگاتنگی وجود دارد. شیوه های مختلف فرزندپروری می تواند منجر به رشد و نتایج متفاوت در کودکان شود.
انواع شیوه های فرزندپروری
به طور کلی 4 سبک فرزندپروری وجود دارد که شامل سبک های زیر می باشند:
- سبک مقتدرانه: دارای کنترل زیاد و محبت زیاد
- سبک مستبدانه: دارای کنترل بالا و محبت کم
- سبک سهل گیرانه: دارای کنترل کم و محبت زیاد
- سبک طردکننده: دارای کنترل کم و محبت کم
هر سبک رویکرد متفاوتی نسبت به تربیت فرزندان دارد و هر سبک را با توجه به ویژگی های متفاوتی که دارد می توان تشخیص داد.
- سبک مقتدرانه
والدین مقتدر انتظارات زیادی از پیشرفت و رشد کودک خود دارند اما در کنار این انتظارات گرم و صمیمی نیز هستند.این والدین با بحث آزاد، ارائه راهنمایی و استفاده از استدلال، قوانین را تعیین و محدودیت ها را اعمال می کنند.این والدین برای عملکرد و رفتار خود استدلال و توضیح ارائه می دهند. این توضیحات به کودکان اجازه می دهد تا آگاهی داشته باشند و در این صورت است که ارزش ها و اخلاقیات را می آموزند.والدین مقتدر مهربان و حامی هستند. به فرزندان خود اجازه مستقل بودن می دهند و به داشتن استقلال تشویق شان می کنند.آنها همچنین امکان برقراری ارتباط دو طرفه را فراهم می کنند. این شیوه فرزندپروری به عنوان شیوه فرزندپروری دموکراتیک نیز شناخته می شود.
فرزندان این والدین عزیز و گرامی هستند.
بر اساس تحقیقات باومریند در مورد سبک های فرزندپروری، فرزندان والدین مقتدر این ویژگی ها را دارند:
- شاد و راضی به نظر می رسند.
- استقلال بیشتری دارند.
- فعال هستند.
- به موفقیت تحصیلی بالاتری دست پیدا می کنند.
- از عزت نفس خوبی برخوردار هستند
- به طور شایسته ای با همسالان تعامل برقرار می کنند.
- از سلامت روان بهتری برخوردار هستند.
- تمایلات خشونت آمیز کمتری نشان می دهند.
- وابستگی امن دارند.
- سبک مستبدانه
سطح بالای کنترل و سطح پایین پاسخگویی دو ویژگی والدین مستبد است.اگرچه شیوه های فرزندپروری مقتدرانه و شیوه های فرزندپروری مستبدانه نام های تقریبا مشابهی دارند، اما چندین تفاوت مهم در باور، تقاضا و رویکرد والدین وجود دارد.در حالی که هر دو سبک والدین کنترل های بالایی دارند والدین مستبدانه خواستار اطاعت کورکورانه از دلایلی مانند “زیرا من چنین گفتم” هستند. آنها فقط اجازه ارتباط یک طرفه از طریق قوانین و دستورات را می دهند و از هیچ گونه استدلالی استفاده نمی کنند.
این والدین از نظم و انضباط به شدت استفاده می کنند و اغلب از مجازات های سخت مانند تنبیه بدنی به عنوان راهی برای کنترل رفتار کودکان استفاده می کنند.والدین مستبد به نیازهای فرزندان خود پاسخ نمی دهند و عموماً حمایت کننده نیستند.
فرزندان والدین مستبد این ویژگی ها را دارند:
- روحیه شادابی ندارند.
- استقلال کمتری دارند.
- ناامن به نظر می رسد.
- عزت نفس پایینی دارند.
- مشکلات رفتاری بیشتری نشان می دهند.
- عملکرد تحصیلی بدی دارند.
- مهارت اجتماعی شان ضعیف است.
- بیشتر مستعد مسائل روحی هستند.
- به احتمال بیشتری درگیر مواد مخدر می شوند.
- مهارت های مقابله ای ضعیفی دارند.
- سبک سهل گیرانه
والدین سهل گیر، قوانین و محدودیت های بسیار کمی تعیین می کنند و آنها تمایلی به اجرای قوانین ندارند.
این والدین متواضع و خونگرم هستند اما دوست ندارند نه بگویند یا فرزندان خود را ناامید کنند.
فرزندان دارای والدین سهل گیر ویژگی های نامناسبی از خود نشان می دهند:
- نمی توانند قوانین را رعایت کنند.
- خودکنترلی ضعیفی دارند.
- دارای تمایلات خودخوانه هستند.
- در روابط و تعاملات اجتماعی با مشکلات بیشتری روبرو می شوند.
- سبک طردکننده
والدین طرکننده، مرزهای محکم یا استانداردهای بالایی را تعیین نمی کنند.آنها نسبت به نیازهای فرزندان خود بی تفاوت هستند و در زندگی آنها دخالت ندارند.
این والدین ممکن است خودشان دارای مشکلات روحی مانند افسردگی، سوء استفاده جسمی باشند یا خود در کودکی درگیر والدین طردکننده بوده اند.
کودکانی که توسط والدین طردکننده بزرگ می شوند:
- تکانشی هستند.
- مهارت خودتنظیمی هیجانی ندارند.
- با مشکلات بزهکاری و اعتیاد مواجه می شوند.
- مشکلات روانی بیشتری دارند. به عنوان مثال: رفتار خودکشی در نوجوانی
بهترین سبک های فرزند پروری چیست؟
از دهه ها مطالعه، محققان دریافتند که فرزندپروری مقتدرانه پیوسته با بهترین نتایج در کودکان مرتبط است و سبک فرزندپروری مقتدرانه، از نظر روانشناسان و روانپزشکان بهترین سبک فرزندپروری است.
این طبقه بندی شیوه های تربیت کودک بیش از 25 سال است که در کشورهای مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است و نتایج به طور کلی برای هر سبک فرزندپروری مورد انتظار است.
گاهی اوقات والدین فقط در یک گروه و سبک قرار نمی گیرند، بنابراین اگر زمان هایی ویژگی های سهل گیرانه و زمانی دیگر ویژگی های مقتدرانه دارید، نا امید و ناراحت نشوید.
درست است که نتایج، سبک فرزند پروری مقتدرانه را بهترین سبک فرزندپروری نشان می دهد اما اگر ویژگی های شما با سبک های دیگر فرزندپروری همخوانی دارد، می توانید مراحل و تمریناتی را انجام دهید تا در هر سبکی که هستید از بهترین روش های برای تربیت فرزند خود استفاده کنید و به یک پدر یا مادر حمایت کننده تبدیل شوید.
با فداکاری و تعهد می توانید بهتری سبک فرزندپروی را داشته باشید و رابطه مثبتی با فرزند خود برقرار کنید.