با کودکان خردسال چگونه رفتار کنیم؟
والدین بهترین الگوی کودکان هستند و می توانند نحوه ی ابراز احساسات را به آنها آموزش دهند
بسیاری از ما در کودکی با نوعی تربیت سرکوب کننده مواجه بودیم که در هر شرایطی از ما خواسته "آرام باشیم، اشک هایمان را پاک کنیم و به اتفاقی که افتاده توجهی نکنیم".
در حالیکه که انکار ابراز احساسات کودک این باور را به او القاء می کند که احساساتش بی ارزش است. نتیجه ی چنین برخوردهایی در آینده و در باور کودک از بی ارزش بودن احساساتش به بی ارزش بودن خویشتن تغییر می کند و مشکلات بعدی را به همراه می آورد. یکی از وظایف والدین تشویق کودکان به ابراز احساسات شان است. البته در این امر توازن باید رعایت شود، چرا که زیاده روی در اینکار کودک را به این باور می رساند که همه ی دنیا و مشکلات حول محور او می چرخد.
۱. به نشانه های کودک واکنش نشان دهید
زمانیکه کودکان بسیار کوچک و آسیب پذیر هستند، بهترین روش به کمک بیان احساسات آنها پاسخ به نشانه هایی است که کودک توسط آن سعی دارد شما را متوجه کند.
بسیاری از والدین متعلق به نسل قدیم معتقدند چنین واکنشی می تواند کودک را بد عادت کند که البته باور غلطی می باشد. با شناسایی نشانه هایی که کودک برای ایجاد ارتباط با شما ابراز می کند و واکنش سریع به آنها، در حقیقت کودک از سنین بسیار کوچک می آموزد شما به او گوش می کنید.
نوزادانی که اغلب در هنگام گریه به حال خود رها می شوند و واکنش کمی از والدین دریافت می کنند، معمولاً در آینده به سختی می توانند با والدین ارتباط برقرار کنند.
۲. از احساسات خود با کودک صحبت کنید
والدین بهترین الگوی کودکان هستند و می توانند نحوه ی ابراز احساسات را به آنها آموزش دهند. با استفاده از کلمات ساده و کودکانه سعی کنید احساستتان را به کودک نشان دهید.
برای مثال "احساس" ناراخت بودن را با گفتن این جمله که "من نارارحت هستم که پدر چند روز از خانه دور است" و "دلم برایش تنگ می شود" و یا احساس عصبانی بودن را با گفتن این جمله که " عصبانی ام که همه ی کارهای خانه را باید تنهایی انجام دهم" نشان دهید.
این ترتیب آنها احساس فعلی شما و دلیل این احساس را می فهمند. این روش ایجاد فرصت عالی برای کودک در یادگیری ابراز احساسات می باشد.
کودک نیاز دارد احساس خشم را بروز دهد، اما نه با آزار دادن دیگران
۳. احساسات کودک را سرکوب نکنید
هرگز به کودک خود نشان ندهید که احساساتش برای شما اهمیت ندارد. هرگز از جملاتی مثل "بسته! دیگه گریه نکن" و یا "تو همیشه ناله می کنی" استفاده نکنید.
چنین برخوردی برای کودکان مفهوم به اهمیتی و کم توجهی والدین را دارد. برخورد غلط در نهایت منجر به کاهش اعتماد به نفس و بروز مشکلات جدی در کودک می شود.
۴. به نیاز های کودکان نوپا توجه کنید
کودکان نوپا معمولاً بیشتر کج خلقی می کنند. به عنوان پدر یا مادر باید در دوره ی این کج خلقی ها آرامش را حفظ کرد و به این کج خلقی ها خندید. دوران کج خلقی کودک نوپا یک فاز نرمال است و نشان از احساس امنیت کودک برای بیان احساساتس می باشد.
اگر از کج خلقی های کودک نوپا قار به درک خواسته ی او نیستید، به چشمهایش نگاه کنید. چشم های کودک بیشتر از آنچه تصور کنید با شما سخن می گویند و از چشم او می توان احساس واقعی اش را درک کرد.
۵. اجتناب از زیاده روی در واکنش به احساسات کودک
در تربیت کودکان تعادل باید رعایت شود. هدف ما از تشویق کودکان به بیان احساسات به هیچ عنوان بی توجهی کودک به نیاز دیگران نیست، بلکه یادگیری نحوه ی صحیح بروز احساسات در او می باشد.
مدت زمان معقولی را به کودک اجازه دهید احساساتش را بیان کند و گریه کند (اگر نیاز داشت) و سپس موضوع را عوض کنید.
اجازه ندهید کودک در ابراز احساساتش تشدید به خرج دهد و یا بیشتر از چند دقیقه این شرایط طول بکشد (مگر آنکه ضربه ی روحی یا فیزیکی را تجربه کرده باشد).
هرگز به کودک خود نشان ندهید که احساساتش برای شما اهمیت ندارد
۶. به کودک کمک کنید برای احساسات
زمانیکه کودک خشمگین و یا نا امید است، بهترین موقعیت برای نزدیک شدن به او و علامت گذاری احساسات او می باشد. حتی با ترتیب دادن یک بازی نیز می توان به کودک کمک کرد تا برای هر احساسش یک علامت را یاد بگیرد.
بازی های بسیاری در بازار وجود دارند که انواع احساسات را در غالب سرگرمی به بچه ها آموزش می دهند. زمانیکه کودکان شناسایی و علامت گذاری احساساتشان را بیاموزند، بیشتر به مهارت همدلی تشویق می شوند.
۷. در دسترس کودک باشید
کودک نیاز دارد به حضور شما اطمینان داشته باشد. همواره به کمک صحبت کردن و زبان بدن به کودک این اطمینان را بدهید که در کنارش هستید. همواره روبرو و هم سطح آنها بنشینید و دست وپا ها را جمع یا بسته نگه ندارید (حالت دفاعی).
در طول صحبت کردن با او به هر پاسخش واکنش نشان دهید؛ اگر سوالی از شما می پرسد زیر لب به او پاسخ ندهید و مستقیم جواب دهید.
۸.با حرف های کودک با او همدلی کنید؟
ابراز همدلی با کسی که با شما صحبت می کند این اطمینان را به مخاطب می دهد که شما او را می شنوید و درک می کنید. چنین رویکردی به کودک نیز احساس مشابه می دهد.
واکنش غلط به حرف های کودک مثل فریاد کشیدن و یا گفتن جمله ی "بعداً راجع به آن حرف می زنیم" می تواند احساس عدم توجه و عدم حمایت شما را برایش تداعی کند.
۹. ابراز احساسات کودک را تقویت کنید
زمانیکه کودک بتواند احساساتش را به درستی ابراز کند به پاداش نیاز دارد. این پاداش نحوه ی صحیح ابراز احساسات را در ذهن او تثبیت می کند.
بچه ها باید روش درخواست کمک را در زندگی یاد بگیرند
۱۰. روش های جایگزین برای ابراز احساسات خشم در کودک
کودک نیاز دارد احساس خشم را بروز دهد، اما نه با آزار دادن دیگران. در عوض به کودکان و بخصوص نوجوانان آموزش دهید که خشم خود را از طریق ورزش هایی مثل دویدن، شنا و هنرهای رزمی تخلیه کنند. این روش یکی از راهکارهای مثبت برای تخلیه خشم در بزرگسالان نیز می باشد.
۱۱. آموزش ابزار درخواست کمک به کودک
بچه ها باید روش درخواست کمک را در زندگی یاد بگیرند. والدین می توانند با اجرای یک نمایش ساده به کودک نحوه ی درخواست مودبانه ی کمک را آموزش دهند. کودکان بیشتر از هر کس از والدین می آموزند.
به این ترتیب به کمک تکنیک هایی که در بالا یاد شد می توان بروز دادن احساسات در کودکان را آسان کرد. به یاد داشته باشید که به عنوان والدین، شما الگوی کودکتان می باشید. بنابراین در هر شرایطی آرامشتان را حفظ کنید.
منبع:9sobh.ir