بچه کوچولو ایستاده است در جمع خانواده و تازه با تمام قدش به سر آدم بزرگ هایی که هرهر و کرکر می خندند هم نمی رسد.
در محفل بزرگ ترها جوک هایی از قومیت ها را تعریف می کنند و هریک پیامک خنده داری در مورد یک گروه می خواند.
بچه کوچولو به سه سال نرسیده است که وقتی می خواهد جلب توجه کند می گوید: «فلانی گفت: من گشنمه!»
او حتی نمی داند وقتی این حرف را می زند خانواده به چه می خندند، اما همین که جلب توجه کند برایش کافی است. بزرگ تر که می شود می فهمد این لطیفه های قومیتی چه معنایی دارد، اما دیگر برایش مهم نیست که زن دایی از یک قومیت است و دامادشان از قومیت دیگر، این یکی از لطیفه های فلان طایفه ناراحت می شود و آن یکی از لطیفه های طایفه دیگر؛ در نظر او گرچه آقا محسن مرد بزرگی است، مرد خوبی است، اما چون از یک طایفه خاص است می شود در مورد همزبانانش جوک گفت و او هم اگر اخم کند بی جنبه است!
منطق او دیگر می تواند این چیزها را شبیه سازی کند و تعمیم دهد: «هرکس را که شبیه ما نیست می توانیم مسخره کنیم.»
بعد دایره بازیچه های کلامی اش گسترده تر می شود: «پیرترها، دخترها، زن ها، معلم ها، کارگرها، کلاس اولی ها، ترم اولی ها، ترم بالایی ها... »
آن روز دیگر به یاد نمی آورد این عادت دست انداختن، متلک گفتن و مسخره کردن را از کجاآورده است، اما رفتار اجتماعی ناپسند او آنقدر درونی شده که ترک کردنش سخت است.
کودک باید بداند، که تمامی نژادها و رنگ ها و عقاید افراد مختلف شایسته احترام هستند و به خاطر دوستی میان انسان ها نباید رفتار ناهنجار داشته باشد.
والدین باید حس همدردی و انسان دوستی را کم کم به کودک القا کنند. باید به کودک بفهمانند که به همه احترام بگذارد، مسئولیت پذیر باشد و این نکته را بداند که هر انسانی گنج گرانبهایی محسوب می شود.
به کودک خود یاد دهید که به گروه خود افتخار کند و به گروه های دیگر احترام بگذارد. دوست داشتن گروه خود به این معنا نیست که گروه های دیگر فاقد ارزش های انسانی هستند.
برای کودکان داستان هایی از اسطوره های تمام اقوام و ملل بگویید تا انسان ها با هر قومیتی در نظر او شریف، قابل احترام و دوست داشتنی جلوه کنند.