اطفالى که هم اکنون در محیط کوچک خانه پرورش مى یابند مردان و زنان آینده اجتماع خواهند بود. هر درسى را که در محیط خانه و در دامن پدر و مادر فرا گیرند در اجتماع فردا به مرحله عمل خواهند رسانید.
اگرخانواده ها اصلاح گردند اجتماع نیز حتما اصلاح خواهد شد. چون اجتماع به غیر از همین خانواده ها چیزى نیست. اگر کودکان امروز، تندخو، ستیزه گر، متجاوز، چاپلوس، دروغگو، بد اخلاق، کوتاه فکر، بى اراده، تو سرى خور، زور شنو، ترسو، خجول، نادان، خودخواه، پول پرست، لاابالى پرورش یابند جامعه بزرگ فردا نیز به همین صفات واخلاق زشت گرفتار خواهد شد. اگر امروز تو سرى خور شما بودند فرداتو سرى خور ستمگران خواهند شد. اگر امروز با تملق و چاپلوسى از شماچیزى گرفتند فردا هم در مقابل زورگویان چاپلوسى خواهند کرد.
و بالعکس اگر کودکان امروز درستکار، شجاع، بلند همت، خوش اخلاق، خیرخواه، بردبار، دلدار، با ایمان، زور نشنو، غیر متجاوز، عدالتخواه، بزرگ نفس، حقگو، امانتدار، دانا، روشنفکر، راستگو، صریح اللهجه تربیت شوند فردا هم همین صفات عالى را به صورت کاملترى ظاهر خواهند ساخت.
بنابراین، پدران و مادران و بالاخص مادران در قبال فرزندان خویش و اجتماع بزرگترین و سنگین ترین مسۆولیت را خواهند داشت.
اگر مطابق نقشه صحیح و برنامه دقیق تربیتى در تربیت کودکان خویش اقدام نمایند بزرگترین خدمت را نسبت به اجتماع آینده خواهند نمود. واگر در انجام این وظیفه بزرگ سهل انگارى کنند در قیامت مسۆول خواهندبود. بدین جهت امام سجاد علیه السلام فرمود: حق فرزندت اینست که بدانى که او از تو میباشد. بد باشد یا خوب با تو نسبت دارد. در قبال پرورش و تادیب او و راهنمایى اش به سوى خدا و کمک کردنش به فرمانبردارى مسۆولیت دارى. رفتارت با او رفتار کسى باشد که یقین دارددر مقابل احسان کردن به او پاداش نیک خواهد داشت و در مقابل بد رفتارى کیفر بد خواهد دید.
با این مقدمه به بررسی 8 عادت غلط والدین که ممکن است در ذهن بچه ها نهادینه و تا آخر عمر با آنها همراه شود، می پردازیم تا ما و شما با پرهیز از انجام چنین رفتارهایی، کودکانی با عالی ترین شأن شخصیتی به جامعه تحویل دهیم:
خودانتقادی ظاهری
برخی والدین مدام چنین جمله هایی را در خانه و پیش روی فرزندان خود تکرار می کنند: «چقدر بینی بزرگی دارم»، «با این صورت افتاده باید حتما گونه بکارم»، «کاش کمی لاغرتر بودم»، «کاش قدم بلندتر بود» و جمله های دیگری از این قبیل. وقتی بچه ها، به خصوص دختربچه ها، این جمله های انتقادی والدین در مورد ظاهرشان را می شنوند، حس می کنند زیبایی از علم یا اخلاق اولویت بیشتری دارد و ناخودآگاه توجه بیش از حدی به ظاهر خود پیدا می کنند. ترس از چاق شدن، جوش زدن و حتی کوتاه ماندن قد ممکن است خیلی از دختربچه های در سن رشد را دچار اختلال در خورد و خوراک کند.
مقایسه کردن بچه ها با همسن و سال های آنها از بدترین عادت های والدین است. وقتی شما مدام فرزند خود را با بچه های اقوام یا همسایه ها مقایسه می کنید، هم اعتماد به نفس او را کاهش می دهید و هم فرزندتان را تا آخر عمر از فردی که با او مقایسه شده، متنفر می کنید
غذا خوردن احساسی
حتما شما هم افرادی را که برای مقابله با استرس یا اضطراب غذاهای چرب یا شیرین مانند شکلات، شیرینی یا حتی پیراشکی می خورند، دیده اید. وقتی بچه ها می بینند بزرگ ترهای آنها برای رفع ناراحتی یا مشکل خود به غذا پناه می برند، آنها هم حس می کنند غذا خوردن تنها راه موثر برای برطرف کردن نگرانی های زندگی است و به این ترتیب نمی توانند با تکنیک های روانی حل مشکل یا مدیریت بحران در زندگی خود آشنا شوند.
استفاده زیاد از ابزارهای ارتباطی
این عادت غلط را بیشتر پدرها دارند. وقتی والدین بیشتر وقتشان را در خانه صرف صحبت با تلفن و فرستادن یا دریافت پیام کوتاه و ایمیل می کنند، ناخودآگاه به فرزندان خود می آموزند ارزش کار و دوستان آنها از خانواده شان بیشتر است و خانواده از نظر برقراری ارتباط و عواطف در اولویت دوم قرار دارد. فرزندان چنین خانواده هایی معمولا بیشتر وقت خود را پشت رایانه می گذرانند و بروز مشکلاتی مانند اختلال خواب، افت تحصیلی و کاهش یا افزایش وزن در آنها دور از انتظار نخواهدبود.
توجه بیش از حد به زیبایی
برنزه کردن کنار دریا یا استخر، ماساژ پوست با جلبک دریایی، استفاده از انواع ماسک های گیاهی و شیمیایی و مصرف بیش از حد لوازم آرایش برای زیباتر نشان دادن چهره، راه هایی برای ایجاد زیبایی مصنوعی محسوب می شوند. وقتی دختربچه ها می بینند مادرشان چنین رفتارهایی دارد، حس می کنند برای پذیرفته شدن از سوی جامعه باید تمام تلاش خود را بکنند و تا می توانند ظاهر زیباتری نسبت به هم سن و سال هایشان داشته باشند، در حالی که باید وقت آزاد خود را صرف مطالعه، رفتن به کلاس های هنری یا ورزشی کنند و با کسب موفقیت به اعتماد به نفس و پذیرش اجتماعی مورد دلخواه شان هم برسند.
مقایسه کردن همه چیز
مقایسه کردن بچه ها با همسن و سال های آنها از بدترین عادت های والدین است. وقتی شما مدام فرزند خود را با بچه های اقوام یا همسایه ها مقایسه می کنید، هم اعتماد به نفس او را کاهش می دهید و هم فرزندتان را تا آخر عمر از فردی که با او مقایسه شده، متنفر می کنید. والدین باید بپذیرند استعداد و توانایی همه بچه ها یکسان نیست، ممکن است فرزند شما در درس ریاضی ضعیف باشد اما نقاشی های بسیار زیبایی بکشد. یکی از مهم ترین وظیفه های والدین این است که استعدادهای فرزند خود را بشناسند و او را در رسیدن به اهداف و علاقه هایش راهنمایی و تشویق کنند.
بحث و جدل بیش از حد
خیلی از والدین مدام با فرزندان یا همسر خود بر سر مسایل کوچک و بزرگ بحث می کنند و آنقدر بحث را ادامه می دهند تا طرف مقابل خسته شود و کوتاه بیاید. این عادت غلط، هم استرس زیادی به بچه ها وارد می کند و هم باعث می شود حس کنند باید برای به کرسی نشاندن حرف های خود تا جایی که می توانند، بامنطق یا بی منطق، با دیگران بحث و مشاجره کنند. یکی از ساده ترین راه های حل مشکلات در زندگی، تشکیل جلسه های خانوادگی گفت وگو و مشورت است. به این ترتیب بچه ها حس ارزشمند بودن می کنند و یاد می گیرند می توان تمام مشکلات ریز و درشت زندگی را با مشورت و همفکری اعضای خانواده حل کرد.
بدگویی از دیگران
وقتی شما فردی که در جمعتان حضور ندارد نقد می کنید، اجازه هر نوع دفاعی را از او می گیرید و حق هرگونه بدگویی را برای خودتان قائل شده اید. بچه ها با دیدن چنین رفتارهایی سخن چینی و غیبت را می آموزند و به راحتی در زندگی آینده خود اخلاق را زیر پا می گذارند. ضمن اینکه ممکن است ذهنیت فرزندتان در مورد فردی که از او بدگویی می کنید تا آخر عمر خراب شود؛ به خصوص اگر آن فرد یکی از نزدیکان مانند پدر یا مادربزرگ، عمه یا خاله و… او باشد.
انتقادناپذیری
گاهی برخی والدین با اینکه می دانند خطاهایی انجام می دهند یا رفتار درستی با فرزندان خود ندارند، انتقاد دیگران را در مورد رفتارهای خود نمی پذیرند و با پافشاری بر اعمال نادرست و تکرار اشتباه خود سعی در حفظ غرور یا قدرت خود در خانه دارند. انتقادپذیر نبودن والدین برای بچه ها به این معناست که هر فردی می تواند بدون توجه به ناراحتی اطرافیان هر کاری که دلش خواست انجام دهد و لزومی ندارد کسی بخواهد انعطاف پذیر باشد و خود را با شرایط و محیط تطبیق دهد. به طور حتم چنین بچه هایی با این طرز فکر، در زندگی کاری، خانوادگی و اجتماعی خود دچار مشکلات فراوانی خواهند شد.