ويتامينها و موادمعدني موادي هستند که در موادغذايي که ميخوريم يافت ميشوند.
بدن شما براي اينکه درست کار کند و بتوانيد آنطور که بايد رشد کند ،به آنها نياز دارد. هر کدام از ويتامينها يک نقش خاص در بدن ما دارند. مثلاً: • ويتامين D در شير به محکم شدن استخوانهايتان کمک ميکند. • ويتامين A در هويج به قوي شدن چشمهايتان کمک ميکند. • ويتامين C در پرتقال که اگر بدنتان زخم شود به زودتر خوب شدن آن کمک ميکند. • ويتامينهاي B در سبزيجات برگدار که به توليد پروتئين و انرژي در بدن کمک ميکنند.
ويتامين ها در آب و چربي زندگي ميکنند
ويتامينها دو نوع هستند: محلول در چربي و محلول در آب. وقتي موادغذايي ميخوريد که ويتامينهاي محلول در چربي در خود دارد، اين ويتامينها در بافتهاي چربي بدن شما و در کبد ذخيره ميشوند. آنها در چربيهاي بدنتان منتظر ميمانند تا بدنتان به آنها نياز پيدا کند. ويتامينهاي محلول در چربي دوست دارند که مدتي در بدنتان انبار شوند.بعضي از آنها چند روز و بعضي تا 6 ماه آنجا ميماند. بعد وقتي وقت استفاده آنها ميشود، وسيله حمل خاصي در بدنتان آنها را به آنجايي که لازم است ميبرد.
ويتامينهاي A، D، E و K همه ويتامينهاي محلول در چربي هستند. ويتامينهاي محلول در آب فرق مي کنند. وقتي غذاهايي ميخوريد که ويتامينهاي محلول در آب در خود دارند، اين ويتامينها مدت زيادي در بدنتان ذخيره نميشوند. درعوض، وارد جريان خونتان ميشوند. هر مقدار از آنها که توسط بدنتان استفاده نشوند از طريق ادرار از بدنتان بيرون ميآيد. به همين دليل اين نوع ويتامينها بايد مدام جايگزين شوند. ويتامين C و گروه بزرگ ويتامينهاي B—B1 (تيامين)، B2 (ريبوفلاوين)، نياسين، B6 (پيريدوکسين)، اسيد فوليک، B12 (کوبالامين)، بيوتين و اسيد پانتوتنيک ازجمله اين ويتامينها هستند.
ويتامين ها نيازهاي شما را تامين ميکنند
بدن شما ماشين خيلي قوي است که ميتواند خودش کارهاي زيادي را انجام دهد اما يک کاري که نميتواند انجام دهد ساخن اين ويتامينها است. به خاطر همين هم موادغذايي وجود دارند.
بدن شما ميتواند ويتامين موردنياز خود را از موادغذايي که ميخوريد به دست آورد زيرا غذاهاي مختلف ويتامينهاي مختلفي در خود دارند. نکته مهم اين است که از موادغذايي مختلف استفاده کنيد تا همه اين ويتامينها را براي بدنتان تامين کنيد. بااينکه بعضي بچهها هر روز يک عدد قرص مولتيويتامين ميخورند اما بيشتر بچهها اگر بتوانند در روز از نواع مختلف موادغذايي استفاده کنند، خيلي به اين قرصها نياز ندارند. حالا اجازه بدهيد نگاه دقيقتري به ويتامينها داشته باشيم:
ويتامين A
اين ويتامين نقش خيلي مهمي در بينايي شما دارد. براي بينايي شما در شب خيلي خوب است. ويتامين A به شما کمک ميکند همه چيز را رنگي ببينيد. در کنار اينها، کمکتان ميکند خوب رشد کنيد و پوست خوبي هم داشته باشيد. چه موادغذايي سرشار از ويتامين A هستند؟ • شير غني شده با ويتامين A • جگر • مرکبات و سبزيجات (مثل طالبي، هويج، سيبزميني شيرين) • سبزيجاتي که برگهاي سبز تيره دارند (مثل کلمپيچ و اسفناچ)
ويتامينهاي B
ويتامين B فقط يکي نيست. چند مدل ويتامين B داريم: B1، B2، B6، B12، نياسين، اسيدفوليک، بيوتين و اسيد پانتوتنيک. ويتامينهاي B در فعاليت متابوليکي بدن خيلي مهم هستند—يعني آنها به توليد انرژي و آزاد کردن آن وقتي بدنتان به آن نياز دارد کمک ميکنند. اين گروه ويتامينها در ساختن گلوبولهاي قرمز خون که اکسيژن را در طول بدن حمل ميکند هم مهم هستند. هر قسمت از بدن شما براي اينکه درست کار کند به اکسيژن نياز دارد به همين دليل اين ويتامينها شغل خيلي مهمي دارند. چه موادغذايي سرشار از ويتامينهاي B هستند؟ • غلات کامل مثل گندم و جو • ماهي و غذاهاي دريايي • مرغ و گوشت • تخممرغ • لبنيات مثل شير و ماست • سبزيجات برگدار • حبوبات
ويتامين C
اين ويتامين براي محافظت از بافتهاي بدن مثل لثهها و عضلات مهم هستند. ويتامين C وقتي بدنتان زخم ميشود هم به خوب شدن زخمتان کمک ميکند. اين ويتامين به بدنتان کمک ميکند دربرابر عفونتها مقاومت کند. يعني بااينکه هميشه نميتوانيد جلوي مريض شدنتان را بگيريد اما ويتامين C مريض شدنتان را کمي سختتر ميکند. چه موادغذايي سرشار از ويتامين C هستند؟ • مرکبات مثل پرتقال • طالبي • توتفرنگي • گوجهفرنگي • کلم بروکلي • کلم • کيوي • فلفل قرمز شيرين
ويتامين D
براي داشتن استخوانهايي محکم و قوي به ويتامين D نياز داريد، همينطور براي داشتن دندانهايي سالم و محکم. ويتامين D به يک مادهمعدني مهم هم کمک ميکند.به بدنتان کمک ميکند مقدار کلسيمي که لازم دارد را جذب کند. چه موادغذايي سرشار از ويتامين D هستند؟ • شير غني شده با ويتامين D • ماهي • زرده تخممرغ • جگر • سيريال و کورنفلکس غنيشده
ويتامين E
همه به ويتامين E نياز دارند. اين ويتامين پرتلاش از خيلي از بافتهاي بدنتان مثل بافتهايي که در چشم، پوست و کبدتان هستند محافظت ميکند. ويتامين E از ريههايتان مراقبت ميکند تا با هواي آلوده آسيب نبيند. و براي ساختن گلوبولهاي قرمز خون هم مهم است. چه موادغذايي سرشار از ويتامين E هستند؟ • غلات کامل مثل گندم و جو • سبوس گندم • سبزيجات برگدار • ساردين • زرده تخممرغ • آجيل و دانهها
ويتامين K
ويتامين K باعث لخته شدن خون ميشود. دفعه آخري که دستتان بريد را يادتان هست؟ بعد از اينکه مدتي خونريزي کرد خونتان کار جالبي کرد که لخته شدن ناميده ميشود. اين زماني است که بعضي سلولهاي خاص در بدنتان مثل چسب عمل ميکند و در سطح زخم به هم ميچسبند تا از خونريزي جلوگيري کنند.
چه موادغذايي سرشار از ويتامين K هستند؟ • سبزيجات برگدار • لبنيات مثل شير و ماست • کلم بروکلي • روغن سويا وقتي مقدار کافي از اين ويتامينها به بدنتان برسد، حالتان خيلي خوب خواهد بود!