در مقاله ی قبل با عنوان مهمترین آموزشهای قبل از مدرسه راجع به آموزش دو مفهوم صداقت و عدالت در خانه ی صحبت کردیم و حال به سراغ سه مفهوم اساسی برای زندگی می رویم.
به کودکتان کمک کنید اراده ای قوی داشته باشد:
مسعود 5 ساله یک نقاشی برای مادرش آورد و زمانی که مادر نقاشی را دید با هیجان گفت: وای چقدر زیبا کشیدی، چه رنگ های قشنگی در نقاشی ات استفاده کردی، آفرین، عالی است. مسعود به اتاقش دوید و خیلی سریع یک نقاشی دیگر کشید تا بار دیگر مادر او را تشویق کند، بعد یک نقاشی دیگر و نقاشی های بعدی و هر بار مادر او را بسیار تشویق می کرد در حالی که به جز نقاشی اول باقی نقاشی ها خیلی زیبا نبودند و همه سریع و بی دقت کشیده شده بودند. در این مواقع تشویق شما کاملا بی مورد است، کودکتان را بجا و به موقع تشویق کنید.
زمانی که نتوانسته کاری را به درستی انجام دهد تشویق نابجای شما نه تنها موجب پیشرفت او نمی شود بلکه این تصور را در او ایجاد می کند که من هر کاری کنم درست است و والدینم مرا تشویق می کنند پس دیگر چه دلیلی دارد که بیهوده تلاش کنم؟! بهترین پاسخی که مادر مسعود می توانست به او بدهد این است: پسرم نقاشی اولت را با دقت تر و قشنگ تر از بقیه کشیدی، تمام تلاشت را برای خوب کشیدن این نقاشی ها کرده ای؟! این موضوع را باید به کودکتان در سنین پایین بیاموزید و از تشویق کردن های بی جا در مواقعی که می دانید او برای انجام کاری خوب تلاش نکرده بپرهیزید و واکنشی صادقانه داشته باشید.
آرام، مهربان و با روی خوش واقعیت را به فرزندتان بیاموزید تا واقع گرایی را بیاموزد و با پذیرفتن انتقاد آشنا شود به علاوه بیاموزد که اگر پاداش خوب و تشویق می خواهد باید برای آن تلاش کند. زمانی که کودکتان در کاری خلاقیت به خرج می دهد یا زمانی که کار دشواری را به خوبی انجام می دهد او را تشویق کنید.
مثلا اگر فرزندتان خجالتی است او را تشویق کنید با دیگر بچه ها بازی کند حتی اگر این کار او را معذب می کند و زمانی که توانست وارد جمع شود او را تشویق کنید. اگر کودکتان خیلی زود از کوره در می رود به او بیاموزید خودش را کنترل کند (مثلا به او بیاموزید تا 10 بشمارد یا چند نفس عمیق بکشد تا آرام شودو پرخاشگری نکند) سپس زمانی که توانست بر خشم خودش غلبه کندن او را تشویق کنید و به او بگویید: می دانم خیلی برایت سخت بود اما تو خیلی خوب از پس آن برآمدی.
به کودکتان بیاموزید به احساسات دیگران اهمیت بدهد:
سارا از دست دو دختر سه و چهار ساله اش کملا خسته شده بود چون هر بار که برای خرید به فروشگاه می رفتند این دو کودک دایم با یکدیگر دعوا می کردند. سرانجام یک روز سارا به دخترانش گفت: بچه ها بیایید راهی پیدا کنیم که از این به بعد خرید بهتری داشته باشیم و زمانی که به فروشگاه می رویم خرید به همه ما خوش بگذرد و دیگر نه شما و نه من ناراحت نشویم. دختر چهارساله پیشنهاد داد که از این به بعد از خانه برای خودش خوراکی بیاورد تا مدام با دیدن خوراکی ها بهانه گیری نکند ودختر سه ساله گفت از این به بعد زمانی که برای خرید می رویم با خودم یک عروسک می آورم یا آهسته با خودم شعر و آواز می خوانم تا حوصله ام سر نرود و بهانه گیری نکنم. دخترها قولی را که داده بودند به خاطر سپردند و به آن عمل کردند، به این ترتیب دفعه بعد که برای خرید رفتند به هر سه نفر آنها خوش گذشت و کسی ناراحت نشد. زمانی که از فروشگاه بیرون آمدند دخترها از مادرشان پرسیدند: مامان امروز خوب بود یا باز هم از دست ما ناراحت شدی؟ و مادر به آنها اطمینان داد که اصلا از دست آنها عصبانی نشده و خیلی هم خوشحال و راضی است.
واگذار کردن چنین مشکلاتی به کودکان حس نوع دوستی و کمک و رعایت حال دیگران را در آنها بیدار می کند به علاوه می آموزند که رفتارهای آنها در ایجاد احساس خوب یا بد در دیگران موثر است، به همین دلیل باید برای دیگران ارزش قائل شوند و مراعات حال آنها را بکنند در طول زمان هنگامی که کودک خردسالی متوجه می شود رفتار او می تواند لبخندی بر لبان دیگری بنشاند یا احساس خوبی در او پدید آورد می آموزد که باید با دیگران خوش رفتار باشد و زمانی که رفتار خوبی داشته باشد دیگران هم با او رفتار بهتری خواهند داشت.
به کودکتان بیاموزید با دیگران مهربان باشند:
اگرچه در طول روز خیلی خسته می شوید و حجم کاریتان بسیار زیاد است اما به یاد داشته باشید که شنیدن جمله دوستت دارم در پایان روز حداقل نیاز کودک است و شما مسوول برآوردن آن هستید. اجازه دهید کودکتان ابراز عشق کردن را از شما بیاموزد و ببیند که شما به کسانی که دوستشان دارید محبت می کنید. حتما در حضور کودکان به همسرتان محبت کنید این کار نه تنها هیچ اشکالی ندارد بلکه احساس امنیت و آرامش عمیقی در او ایجاد می کند. به کودکتان بگویید چقدر پدر بزرگ و مادر بزرگ، خاله و دایی و عمو و عمه هایش را دوست داریدو برایشان ارزش قایلید.
هرگز اجازه ندهید روزی به پایان برسد و شما در آن روز به کودکتان ابراز عشق نکرده باشید. از راه های مختلف عشق و علاقه تان را به کودک نشان دهید. روی غذایش شکل قلب بگذارید، روی آینه اتاق یا دفتر نقاشی اش عکس قلب بگذارید، بدون هیچ دلیلی او را در آغوش بگیرید، عشق و محبت بیشتری از او دریافت خواهید کرد.